Hukukun Temel Kavramları 1 Deneme Sınavı Sorusu #740111

''Yaptırımın işlevini yerine getirmesinde en etkili olan hususun çoğu kez ....... ........... olduğu göstermektedir.'' Noktalı boşluğa hangi sözcük grubu gelirse cümle anlam kazanır?


Yaptırım türü,

Yaptırımın içeriği,

Yaptırımın miktarı,

Yaptırımın uygulanabilirliği, 

Takibatın etkinliği,


Yanıt Açıklaması:

Hukuk düzeninde kuralların ihlali halinde öngörülen yaptırımların bu işlevlerini layıkıyla yerine getirebilmesi ise bazı koşulların varlığına bağlıdır. Bunlar; 

*Yaptırımın türü ve içeriği: Hukuk düzeninde öngörülen yaptırımların türü ve içeriği, kuralın ihlalinin kamusal düzene verdiği zarara ve yaptırımın amacına bağlı olarak değişmektedir. Bu bağlamda kural olarak, kamusal düzenin ağır ihlalleri için ağır nitelikte yaptırımlar öngörülürken, hafif nitelikte ihlalleri için ise daha hafif nitelikteki yaptırımlar öngörülür. * Yaptırımın miktarı: Hukuk ihlalleri için öngörülen yaptırımın miktarı da yaptırımın etkinliğinin sağlanması bakımından önemlidir. Bu bağlamda aynı tür yaptırıma tabi kılınmış hukuka aykırılıklar bakımından bile, yaptırımın miktarı belirlenirken ihlalin kamusal düzen bakımından ortaya çıkardığı zarar göz önünde tutulmalıdır. Aksi taktirde birçok kez yaptırımın etkinliğinin sağlanması mümkün olmayabilir. * Yaptırımın uygulanabilirliği: Bazen bazı hukuk kurallarının ihlali için öngörülen yaptırımlar, adli uygulamalarda sıklıkla göz ardı edilebilmektedir. İhlaller için öngörülen yaptırımların uygulanmasında ortaya çıkan bu tür aksaklıklar, onların etkinliğini önemli ölçüde azaltmaktadır. Nitekim göz önünde olan bazı ihlal örneklerinde, yetkili mercilerin ilgililere yaptırım uygulamak konusunda harekete geçmediklerini gören toplumdaki bazı kimseler, benzer ihlalleri gerçekleştirmek konusunda cesaretlenmektedirler. Bu durumda hukukun ve yaptırım sisteminin etkinliği önemli ölçüde azalmaktadır. 

* Takibatın etkinliği: Yapılan araştırmalar yaptırımın işlevini yerine getirmesinde en etkili olan hususun çoğu kez takibatın etkinliği olduğunu göstermektedir. Gerçekten de hukuk ihlallerini önlemekte, gerek yaptırımın türü ve içeriği gerekse miktarı, ihlale ilişkin takibatın etkinliği kadar büyük önem arz etmemektedir. Takibatın etkinliği, yaptırımın uygulanabilirliğine çok benzer bir etken gibi görünse de; aralarında temel bir fark bulunmaktadır. Nitekim takibatın etkin olmadığı durumlarda genel olarak ihlali gerçekleştirenler tespit edilemezken; yaptırımın uygulanabilir olmadığı hallerde ihlali gerçekleştirenler bilinmekle birlikte, yetkili organlar bunlar hakkında yaptırım uygulamak için harekete geçmemektedirler. Eğer bir devlette, hukuk ihlalleri karşısında etkin bir tatbikat yapılarak ihlalleri gerçekleştirenler başarıyla tespit ediliyor ve kendilerine hakettikleri yaptırımlar uygulanıyorsa; bu husus muhtemel failleri ihlalde bulunmaktan caydırıcı etki göstermektedir. Doğru cevap E'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum