İçerik Yönetim Sistemleri Deneme Sınavı Sorusu #1325315

  1. Veri (Düğümler) Katmanı
  2. Eklentiler (Modules) Katmanı
  3. Tema (Template) Katmanı
  4. Kullanıcı İzinleri (User Permissions) Katmanı
  5. Bloklar ve Menüler (Blocks and Menus) Katmanı

Drupal sisteminde katman akışının temelden dışa doğru sıralaması hangi seçenekte yer almaktadır?


I-II-III-IV-V

III-IV-I-V-II

V-IV-II-III-I

I-II-V-IV-III

II-I-IV-V-III


Yanıt Açıklaması:

Drupal sisteminde katman akışının temelden dışa doğru sıralaması; Veri (Düğümler), Modüller, Bloklar ve Menüler, Kullanıcı İzinleri ve Tema’dır, dolayısıyla doğru cevap D’dir.

Drupal’da içeriklerin katmanlara ayrılarak erişim ve sunum açısından birbirinden farklı özelliklere sahip içerik türlerine dönüşebilmesi için veri katmanında yer almaları gerekmektedir. Veri katmanının üstünde ikinci seviyede eklentiler (modules) katmanı yer almaktadır. Eklentiler, çekirdek ile birlikte gelen ya da ihtiyaca yönelik olarak geliştirilen sisteme ek işlevler kazandıran kod parçacıklarıdır. Drupal’da bütün işlevler eklentiler ile gerçekleştirilmektedir. Eklentilerin bir kısmı (düğüm, kullanıcı, blok, sistem gibi) Drupal çekirdeğinde yer almakta ve kurulumla birlikte gelmektedir. Bunların dışında ihtiyaca özel olarak etkinlik takvimi, belli koşulları sağlayan içerikleri farklı görünümlerde sunan gösterimler, çeşitli amaçlara özelleşmiş fonksiyonları barındıran özel uygulamalar bu eklentilere örnektir. Drupal ile bütünleşik olarak çalışan birçok farklı eklenti yer almakta ve sayısı geliştiricilerin katkısı ile her geçen gün artmaktadır. Topluluk sitesi üzerinden bu bileşenlere “Eklentiler (Modules)” bölümünden erişilebilmektedir. Genellikle ücretsiz olarak sunulan eklentiler bireysel kullanıcılarından profesyonel işletmelere varıncaya kadar birçok farklı geliştirici tarafından sunulmakta ve kullanılmaktadır. Eklentilerin üstünde bloklar ve menüler (blocks&menus) katmanı yer alır. Bu katman genellikle eklentilerden gelen çeşitli bilgileri tutar ve temadaki tanımlamalara bağlı olarak farklı bölgelerde sunumunu sağlar. Bu katmanın çıktısı olan bloklar isteğe ve ihtiyaca yönelik olarak özelleştirilebilir. Blok görünümleri yayınlanan sayfalara, kullanıcı rollerine ve özel kodlama tanımlarına bağlı olarak özelleştirilebilmektedir. Bu şekilde belli içerik ve menülerin sadece belli sayfalarda ve belli yetki düzeyine sahip kullanıcılarca görüntülenmesine olanak sağlanır.

Bloklar ve menüler katmanının üzerinde kullanıcıların erişim ve yetki düzeylerini belirleyen kullanıcı izinleri (user permissions) katmanı yer almaktadır. Kullanıcıların rollerinin ve sahip oldukları erişim yetkilerinin tanımlaması için bu katman kullanılır. Farklı rollerde kullanıcı oluşturulması, bunların özelliklerinin tanımlanması ve erişim ile yetki düzeylerinin belirlenmesi sistem yöneticisi tarafından yapılabilmektedir. Sistemde kullanıcılar tanımlanan izinleri doğrultusunda erişim yetkisine sahiptir. Katmanların en dışında ise görünür yüz olan tema (template) katmanı yer almaktadır. Tema çoğunlukla XHTML ve CSS kodları ve bunlara ek olarak içeriğin yerleştirileceği yerleri belirleyen PHP ile düzenlenmiş belli bir iş yapan kod veya kodlardan oluşan bloklardır. Temalar, eklentiler tarafından görsel çıktı oluşturmak için bazı fonksiyonların düzenlenmiş kopyalarını da içerebilmektedir. Bu şekilde eklentinin kod yapısını bozmadan tema aracılığı ile görsel unsurlarını şekillendirebilmemiz mümkün olmaktadır. Kullanıcılar kendi alanlarına özgü olarak yetki verilmesi durumunda kendi temalarını seçebilmektedir. Çekirdekten görünüme doğru olan bu akış Drupal çalışma sistemini belirlemektedir. Sistemden talep ettiğimiz bazı özel işlevlerin gerçekleştirilebilmesi için bunu eklentiler katmanına yüklememiz gerekmektedir. Şeklin A sütununda görüldüğü üzere eklentinin işlevini yerine getirebilmesi için etkinleştirilmesi gerekmektedir. Aksi taktirde ilerleyen katmanlarda istediğiniz çıktıyı alabilmeniz mümkün değildir. Şeklin B sütununda olduğu gibi eklentiyi eklenti katmanına yüklemiş ve etkinleştirmiş olmanıza rağmen bloklar ve menüler katmanında uygun bir şekilde yerleştirmediğiniz için tema üzerinde kullanıcılara erişim yetkisi verdiğiniz hâlde çıktısını göremezsiniz. Şeklin C sütununda olduğu gibi bu aşamaların hepsini yapmanıza rağmen hangi kullanıcılara erişim vermeniz gerektiğini tanımlamamış olabilirsiniz. Bu durumda eklenti yüklenmiş, etkinleştirilmiş ve belli bir blok ya da menüyle ilişkilendirilmiş olduğu hâlde kullanıcının yetkisi olmadığı için görüntülenememektedir. Bu açıdan şeklin D sütununda olduğu gibi tüm aşamaların verilen katman akışı içinde doğru bir şekilde yapılması ile sistemden istenilen sonucun alınabilmesi mümkündür.

Yorumlar
  • 0 Yorum