II. Abdülhamit Dönemi Türk Edebiyatı Deneme Sınavı Sorusu #1088535

Servet-i Fünun edebiyatının kurulması sürecinde “Burhân-ı Kudret” başlıklı şiirde kafiye için hangi kelimelerin kullanılması büyük tartışmaya yol açmıştır?


muktebes - abes

nâr - kar

bulut - unut

aşk - eşk

tezâd - âzâd


Yanıt Açıklaması:

Servet-i Fünûn Edebiyatının kurulmasına zemin hazırlayan bir başka edebî olayda, Hasan Âsâf adlı bir genç şairin Musavver Malûmat’ta yayımlanan “Burhân-ı Kudret” (7 Kasım 1895) başlıklı şiiri dolayısıyla çıkan tartışmalardır. Bu tartışma edebiyatımızda ‘abes-muktebes’ tartışması olarak da bilinir. Tartışmalara neden olan şiirdeki beyit şöyledir:
“Zerre-i nûrundan iken muktebes
Mihr ü mehe etmek işâret abes”
Bu beyitte kafiye oluşturan ‘muktebes’ kelimesinin sonu harfiyle, ‘abes’ kelimesinin sonu ise ile biter. Divan edebiyatı kafiye geleneğine göre, yazılışları farklı olduklarından bu iki harf kafiye olamaz. O nedenle Mehmet Tahir Efendi, ‘muktebes’ ve ‘abes’ kelimelerinin kafiye olamayacağını ileri sürer. Tartışma, kafiye kulak için midir, göz için mi sınırını aşıp, Recaizade Mahmut Ekrem’i de içine alan bir yenilikçi-gelenekçi tartışmasına dönüşür.

Yorumlar
  • 0 Yorum