Basın özgürlüğü, iletişim araçlarının kullanımını niteleyen bir özgürlük kavramıyken iletişim özgürlüğü kavramı, sadece iletişim araçlarının kullanımını değil duygu ve düşüncelerin yaşamın tüm alanlarında iletilebilmesi ve ifade edilebilmesi özgürlüğüdür.

İletişim özgürlüğü kavramı, iletişim araçlarının kullanılması özgürlüğünü nitelerken basın özgürlüğü kavramı, basın organlarının sansürlenmeden yönetici sınıfı eleştirebilmelerini kapsamaktadır.

Basın özgürlüğü, olumsuz görüşlerin bastırılması için basının sansürlenmesine karşı gelişmiştir. İletişim özgürlüğü ise Aydınlanma akımının etkisiyle dini, politik, felsefi ve sanatsal alandaki doğmaların eleştirel bir şekilde değerlendirilebilmesinin korunması kapsamında gelişmiştir.

İletişim özgürlüğü, basının 20. yy'da dördüncü güç niteliğini kaybettiği eleştirilerine karşı gelişen ve basın patronlarının kendi çıkarlarını gözetmelerine karşı devlet koruması ve yayın etiği anlayışının geliştiği bir kavramdır. Basın özgürlüğü ise basın organlarının gelişen devlet baskısına karşı yayın haklarını (ve çıkarlarını) koruma çabalarıyla ortaya çıkan bir kavramdır.

Basın özgürlüğü kavramı, ifade özgürlüğünden bağımsız olarak sadece basın organlarını ve iletişim araçlarının kendilerini koruyan bir kavram olup bu iletişim araçlarıyla ifade edilen görüş ve söylemleri kapsamamaktadır.