İletişim Sosyolojisi Final 24. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yeni iletişim biçimlerinin insanın duyu organlarının teknolojik genişlemesinin bir sonucu olduğunu söyleyen kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Fiske |
Ong |
McLuhan |
Debord |
Sanders |
İletişim bilimci Marshall McLuhan, yeni ortaya çıkan her iletim biçiminin, insanın varolan duyu organlarının teknolojik genişlemesinin bir sonucu olduğunu söyler.
2.Soru
İnsanın doğayla ve birbirleriyle olan etkileşimine dayalı deneyiminin, bu deneyimin ürünlerinin temel olarak sözle ve konuşmayla paylaşılarak farklı zaman ve mekan bağlamlarına aktarıldığı kültür ......... dür.
Yukarıda boş bırakılan alana aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Yazılı Kültür |
Görsel Kültür |
Sözlü Kültür |
Sembolik Kültür |
Digital Kültür |
Sözlü kültür, insanın doğayla ve birbirleriyle olan etkileşimine dayalı deneyiminin, bu deneyimin ürünlerinin temel olarak sözle ve konuşmayla paylaşılarak farklı zaman ve mekan bağlamlarına aktarıldığı kültürdür. Sözlü toplumlarda üretilen yaşam bilgisinin üretilme tarzı olarak sözlü iletişim, insanın algısında, zihinsel etkinliklerinde, düşünce süreçlerinde, mekân ve zamanla ilişkisinde, aidiyet duygusunda, bilişsel tutumlarında ve daha birçok yönde birtakım sonuçlara yol açmaktaydı. Sözlü kültür toplumunda bugün bildiğimiz anlamda iletişimden farklı bir iletişim geçerliydi ve değişik bir insan karşımıza çıkmaktaydı. Bu insan, gırtlağın ve kulağın sunduğu ses dünyasında yaşayan, sözcüklerin “kudretine” inanan, gerçekliği işitilen ve söylenen şeylerde bulan insandır. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
John Milton’ın basın özgürlüğünün toplum açısından yararları bağlamındaki görüşlerine ters düşen ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Bize yeni ve garip gelmeleri nedeniyle iyi fikirleri de kötü olarak mahkum etmemiz tehlikesi her zaman vardır; basın özgürlüğü bunun önüne geçer.
|
İnsanların pek çoğu sansürleme görevini yapabilecek niteliktedir.
|
Eserlerin ancak pek azı bütün kısımları itibariyle kötüdür. Sansürlenen bir eserde az sayıdaki kötü kısımlar yüzünden okuyucu, ederin kapsadığı bütün iyi kısımlardan mahrum edilir.
|
Bir kişinin okuduğu eserdeki iyi ve kötü kısımları bizzat kendisinin ayırması hayat tecrübesi bakımından en önemli yararı sağlar.
|
Kötü ve yanlış fikirlerin yok edilebilmesinin en güvenceli yolu olan basın özgürlüğü, gerçeklerin serbest olarak yayılımına olanak sağlar.
|
4.Soru
1980 sonrasında ABD’de başlayan ve Avrupa’ya sıçrayan medyanın devletin düzenleyici kurallarından arındırılması/kurarsızlaştırma uygulaması hukuki terimsel karşılığı hangisidir?
Spekülasyon |
Deregülasyon |
Manipülasyon |
Regülasyon |
Korporatizm |
B
5.Soru
Türkiye'de “Basın hürdür; sansür edilemez” ilkesini benimsemiş ve basın özgürlüğünü sağlayacak tedbirleri uygulamada devlete sorumluluklar veren Anayasa hangisidir?
1982 Anayasası |
1921 Teşkilatı Esasiye |
1961 Anayasası |
1924 Anayasası |
1972 Anayasa değişiklikleri |
Türkiye'de “Basın hürdür; sansür edilemez” ilkesini benimsemiş ve basın özgürlüğünü sağlayacak tedbirleri uygulamada devlete sorumluluklar veren Anayasa 1961 Anayasası'dır. Doğru cevap c şıkkıdır.
6.Soru
"Araç iletidir" ifadesi aşağıdaki bilim insanlarından hangisine aittir?
Castells
|
Baudrillard
|
Hall
|
McLuhan
|
Murdock
|
7.Soru
Avrupa’da düzenli, periyodik bir görünümü yansıtması bakımından ilk gerçek gazete yayınlarının başladığı yüzyıl hangisidir?
15. yy |
16. yy |
17. yy |
18. yy |
19. yy |
XVII. yüzyıl, Avrupa’da düzenli, periyodik bir görünümü yansıtması bakımından ilk gerçek gazete diyebileceğimiz yayınların başladığı yüzyıl olmuştur. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
Osmanlı döneminin basın alanına ilişkin ilk kapsamlı yasal düzenlemesi olan Matbuat Nizamnamesi hangi tarihte kabul edilmiştir?
1864 |
1865 |
1866 |
1867 |
1868 |
Osmanlı İmparatorluğu’nda 1864 yılına kadar basın özgürlüğünün hukukî ve objektif herhangi bir sınırı yoktur. Padişahlar istediği zaman gazete çıkarılmasına izin vermiş, istediği zaman bu izni kaldırmış ve gazeteleri kapatabilmiştir. XIX. yüzyılın son çeyreğinden itibaren tüzük ve kararnamelerle düzenlenen basın alanı yine yöneticilerin kişisel müdahalelerine açık olmuş, sıkı kontrol ve denetleme mekanizmalarına tabi tutulmuştur. Osmanlı döneminin basın alanına ilişkin ilk kapsamlı yasal düzenlemesi olan Matbuat Nizamnamesi 1864 tarihinde kabul edilmiştir.
9.Soru
Stuart Hall’un medya metinlerini okuma üzerine yaptığı çalışma kapsamında doğru olan ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Medya metinleri herkes tarafından aynı şekilde okunur.
|
Metni oluşturanlar tarafından amaçlanmış ve hegamonik ideolojileri destekleyen okuma hakim okumadır.
|
Medya metinleri tek bir anlamın egemenliğinde okunur.
|
Hakim kodların fark edilip reddedildiği okuma müzakereci okumadır. e.
|
Hakim kodların bazılarının benimsenerek bazı kısımlarının ihtiyaçlar, politik konum ve algılar çerçevesinde uyarlanarak okunduğu okuma muhalif okumadır.
|
10.Soru
Kavramlardan çok imgelerde temellenen kültür aşağıdakilerden hangisidir?
Üst kültür |
Dijital kültür |
Sözlü kültür |
Görsel kültür |
Yazılı kültür |
Görsel kültür, kavramlardan çok imgelerde temellenir. Belirli bir kültürde imgeler başat hale gelmişse ve sözcüklerin gücünü yerinden etmişse, bunun görsel kültür ağırlıklı bir ortam olduğu söylenebilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mobil telefon kullanımıyla ilgili doğru bir ifadedir?
Mobil telefon ilk çıktığında topluluk içinde mobil telefon kullanımı görgü kurallarına aykırı sayılıyordu. |
Günümüzde yalnızca toplumun üst ekonomik kesimlerinde mobil telefonlar kullanılmaktadır. |
2000 yılında gelişmekte olan ülkelerde mobil telefon aboneliği toplam aboneliğin %70’ini oluşturdu. |
Dünya üzerinde mobil telefon teknolojisi yalnızca lüks tüketim harcamaları listesinde yer almıştır. |
Mobil telefon teknolojisi insanların temel gereksinimlerini karşılamamıştır. |
2000 yılında gelişmekte olan ülkelerde mobil telefon aboneliği dünyadaki toplam aboneliğin % 30’unun oluştururken, 2004 yılında bu rakam %50’ye, 2007 yılında ise % 70’e çıktı. Kısaca, dünya üzerinde mobil telefon teknolojisi, on yıl gibi kısa bir sürede, lüks tüketim harcamaları listesinden çıktı, temel gereksinimler listesine eklendi.
12.Soru
Basın özgürlüğü yerine iletişim özgürlüğü kavramının kullanımı hangi yüzyılda gündeme gelmiştir?
17. Yüzyıl |
18. Yüzyıl |
19. Yüzyıl |
20. Yüzyıl |
21. Yüzyıl |
Basın özgürlüğü yerine iletişim özgürlüğü kavramının kullanımı yirminci yüzyılda gündeme gelmiştir. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
- Toplumsal yaşama geçme, karşılıklı iletişimi sağlayan kişilerin bireysel ilişkileriyle gerçekleşmekte, ayrıca bir çabayı gerektirmemektedir.
- Toplumun sağlıklı işleyişi için gerek toplum üyeleri, gerek toplumsal kurumlar arasında bir haberleşme zorunluluğu ortaya çıkmıştır.
- Toplumun örgütlenme biçimi, kimliği ve üretilen çözümlerin nesilden nesile aktarılabilmesi için eğitim ve okul en önemli araç olarak geliştirilmiştir.
- Bir toplumdaki iletişim sistemini belirleyen temel unsur, toplumların sorunlarını aşmak için geliştirdikleri çözümler ve bu çözümün gerektirdiği örgütlenme biçimidir.
Yukarıdakilerden hangileri iletişimin toplumsal temelleri arasında yer alır?
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Toplumsal yaşama geçme, bireysel ilişkilerle gerçekleşmemekte, ancak toplu bir çabayı gerektirmektedir. Toplum yaşamına geçilirken, ilişkilerin, çabaların örgütlenmesi ve belli bir amaca yöneltilmesi ancak çaba sırasında kurulacak iletişimle mümkün olabilecektir.
14.Soru
Bir kültürün, gerçekliğin ya da doğanın bazı görünümlerini açıklaması veya anlamasını sağlayan öykü aşağıdakilerden hangisidir?
Dil |
Mit |
Araç |
İleti |
Kanal |
Barthes mit kavramını “bir kültürün, gerçekliğin ya da doğanın bazı görünümlerini açıklaması veya anlamasını sağlayan bir öykü” olarak tanımlar.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi P. Dahlgren’in belirttiği siyasal kamusal alanının boyutlarından biri değildir?
Medya Kurumları
|
Medya Temsili
|
Sosyal Yapı
|
Sosyo-Kültürel Etkileşim
|
Sosyo- Ekonomik Etkileşim
|
16.Soru
Basın özgürlüğü ve iletişim özgürlüğü kavramlarının ilişkisi aşağıdaki hangi cümlede doğru ifade edilmiştir?
Basın özgürlüğü, iletişim araçlarının kullanımını niteleyen bir özgürlük kavramıyken iletişim özgürlüğü kavramı, sadece iletişim araçlarının kullanımını değil duygu ve düşüncelerin yaşamın tüm alanlarında iletilebilmesi ve ifade edilebilmesi özgürlüğüdür. |
İletişim özgürlüğü kavramı, iletişim araçlarının kullanılması özgürlüğünü nitelerken basın özgürlüğü kavramı, basın organlarının sansürlenmeden yönetici sınıfı eleştirebilmelerini kapsamaktadır. |
Basın özgürlüğü, olumsuz görüşlerin bastırılması için basının sansürlenmesine karşı gelişmiştir. İletişim özgürlüğü ise Aydınlanma akımının etkisiyle dini, politik, felsefi ve sanatsal alandaki doğmaların eleştirel bir şekilde değerlendirilebilmesinin korunması kapsamında gelişmiştir. |
İletişim özgürlüğü, basının 20. yy'da dördüncü güç niteliğini kaybettiği eleştirilerine karşı gelişen ve basın patronlarının kendi çıkarlarını gözetmelerine karşı devlet koruması ve yayın etiği anlayışının geliştiği bir kavramdır. Basın özgürlüğü ise basın organlarının gelişen devlet baskısına karşı yayın haklarını (ve çıkarlarını) koruma çabalarıyla ortaya çıkan bir kavramdır. |
Basın özgürlüğü kavramı, ifade özgürlüğünden bağımsız olarak sadece basın organlarını ve iletişim araçlarının kendilerini koruyan bir kavram olup bu iletişim araçlarıyla ifade edilen görüş ve söylemleri kapsamamaktadır. |
Basın özgürlüğü kavramı, 20 yy ortalarında gelişen yeni iletişim araçlarını toplumsal yaşamdaki kullanımını kapsayan bir kavramken iletişim aracından bağımsız olarak iletişim özgürlüğü kavramı, sadece araçların değil yaşamın tüm alanlarında yurttaşların görüş ve kanaatlerini iletebilmelerini kapsamaktadır. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
I. Toplumda eşit iletişim olanaklarından yoksun bırakılmış kesimlerin görüşlerine yer açabilmek için var edilmiştir. II. Yayıncılık kuruluşları ayrıcalıklı toplumsal sınıf ve gruplarla birlikte hareket etmişlerdir. III. Kamu çıkarını görünür hale getirmek için kurulan yayıncılık kuruluşlarının giderleri kamu tarafından karşılanmıştır. IV. Yayıncılık kuruluşlarının özerklikleri yasalarla teminat altına alınmıştır. V. Yayıncılık kuruluşlarının özerk yapıları, onların yerel ve ulusal yönetim ve hükümetlere mesafelenmesini mümkün kılmış, böylelikle kamu ya da kamuların eleştiri ve yargılama yetenekleri çoğaltılmıştır. “Batı Avrupa’da 1950-1980 yılları arasında radyo ve televizyon yayıncılığı yüksek maliyetli bir yatırım gerektirdiğinden, bu yatırımlar ulusal ve yerel yönetimlerle karşılanmış, kamu hizmeti yayıncılığı olarak bilinen bir yayıncılık anlayışı ortaya çıkmıştır”. Yukarıdakilerden hangisi kamu hizmeti yayıncılığının özellikleri arasında yer almaktadır?
I, II, III, IV
|
I, II, V
|
II, IV
|
I, III, IV, V
|
II, IV, V
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Liberal yaklaşım olarak adlandırdığımız kitle iletişim çalışmalarının diğer ismlerinden biri değildir?
Anaakım |
Anayol |
Anadamar |
Yeni enformasyon |
Geleneksel paradigma |
Liberal yaklaşım olarak adlandırdığımız kitle iletişim çalışmalarını anaakım, anayol, anadamar, ya da geleneksel paradigma olarak da adlandırmak mümkündür. Bu yaklaşım içinde yer alan akademik çalışmalar işlevselci, nicel ölçümler ve sınanabilir hipotezlere öncelik veren, kitle iletişim çalışmalarını betimleyen şemsiye terimler olarak kullanılmaktadır.
19.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisinde Türk basın tarihinde çıkarılan basın kanununun çıkarılma tarihleri doğru olarak verilmiştir?
1933 -1940 -2001 |
1945 – 1985 – 2004 |
1931 -1950 – 2004 |
1924 – 1953 -2001 |
1937 -1950 – 2004 |
1931 tarihli Matbuat Kanunu ile 1950 tarihli Basın Kanunu’nun ardından kabul edilen Cumhuriyet döneminin üçüncü ve son basın kanunu, önceki kanunlara nazaran daha kısa ve öz bir görünüm arz etmektedir. 2004 tarihli Basın Kanunu’nda basın özgürlüğü; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerecek şekilde tanımlamıştır. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni medya düzeninde dönüştürme mekanizması olarak kullanılmaktadır?
İnternet |
Telefon |
Bilgisayar |
Uydu iletişimi |
Yüksek hız sağlayan fiber optik kablolar |
İletişim araçlarının ekonomik etkenlerden öte duyumsal nedenlerle toplumları biçimlendirdiğini belirterek; algılama ve tanıma bi- çimlerinin, insan duyularının uzantısı olarak işlev gördüğünü ve nihai aşamada da kullanıcılarının ki- şiliklerini etkilediğini söyler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ