Mitolojik düşünmenin özü, içinde yaşanılan evrene, doğaya, çevreye saygılı olmaktır. Bu da her şeyden önce, bu evrenin dayandığı kuralları bilmeye ve onlara saygı duymaya dayanır.

Mitosların insanın gündelik hayatında karşılaştığı sorunlara çözüm üretmekten uzaklaşması ile felsefenin ortaya çıkması eş zamanlıdır. Öte yandan, felsefenin ortaya çıkısı mitosların tümüyle ortadan kalkması ile sonuçlanmamıştır. Mitoslar da düşünen ve evren hakkında sorular soran insan aklının ürünleridirler ve bu aklı ikna ettikleri sürece etkinliklerini korumuşlardır. Mitoslar insanın sorgulayıcı aklının ürünü olan sorulara ikna edici yanıtlar veremez olmuştur.  O zaman Yunan insanı bu soruları başka araçlarla yanıtlama yoluna gitmiştir. İşte felsefe, mitosların yetersiz kaldığı, evren olaylarını, insanın değişen toplumsal gereksinimlerini karşılayamaz olduğu bu noktada, belli bir zorunluluktan dolayı ortaya çıkmıştır. Eski Yunan dünyasında mitolojik düşünmeyi benimseyen gruplar, genellikle toprak sahibi aristokratlardı. Toprak zamanla temel zenginlik ölçütü olmaktan çıkmış ve onun yerini para almıştı. Felsefenin ortaya çıkısı, topraktan metaya (para) geçilen bu sürecin bir izdüşümü gibidir ve felsefe tarihinde, topraktan metaya geçisin tarihini izlemek mümkündür.