İslam Ahlak Esasları Deneme Sınavı Sorusu #1096909

Aşağıdakilerden hangisi Gazali'ye göre iş hayatında haksızlıktan kaçınma bağlamında uzak durulması gerekenlerden değildir?


Malda bulunmayan bir özellikle malı övmek

Malın kusurlarını gizlemek

Pazarlıktan uzak durmak

Ölçü ve tartıda hile yapmak

Alıcı veya satıcıya piyasa fiyatını gizlemek


Yanıt Açıklaması:

Gazali, iş hayatında başkalarının zarar görmesi ile sonuçlanan haksızlıkları iki kısma ayırır: Zararı genele yansıyan haksızlıklar ve zararı sadece müşteri ile sınırlı kalan haksızlıklar. “Zararı genel olan ticari zulümler” başlığı altında o, karaborsacılık ve kalpazanlığı irdeler. “Zararı yalnız müşteriyi ilgilendiren ticari zulümler” başlığı altında ise çok daha fazla sayıda ticari haksızlık konusunu ele alır. Ona göre, alış-veriş yapan kimsenin zarar görmesine sebebiyet veren her şey zulümdür. Bu konularda adalet ise kişinin Müslüman kardeşini zarara sokmamasıyla sağlanır. Burada genel kaide şudur: “Kişi, kendisi için istediği şeyleri müslüman kardeşi için de istemeli; kendisine yapıldığı taktirde ağırına gidecek ve canını sıkacak bir muameleyi başkalarına yapmamalıdır.” Bu kaide bağlamında, yapılmaması gerekenleri o, şu dört esasta toplar: 1) malda bulunmayan bir özellikle malı övmemek, 2) malın gizli ve açık bütün kusurlarını açıklayıp, hiçbirini gizlememek, 3) ölçü ve tartıda hile yapmamak, 4) Müşterinin bildiği taktirde almayacağı fiyatı gizlememek, başka bir deyişle, alıcı veya satıcıya piyasa fiyatını gizlememek. Bu dört esasın birincisi bağlamında o, ticaret için dini duyguları istismar etmemek gerektiğini de örneklerle birlikte ısrarla vurgular. Buna göre doğru cevap C'dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum