Kuran’da çoğunlukla, âlemin yaratılmışlığını ve düzenli işleyişini öne çıkaran
bir ispat yöntemi göze çarpmaktadır. Her ne kadar öncüllere dayalı bir sistem
içinde verilmese de tabiattan hareket eden (kozmolojik) ve varlıklardaki gayeliliği vurgulayan (teleolojik) delilleri Kur’an’da bulmak mümkündür. Böylece kendiliğinden meydana gelmesi imkânsız olan evrenin ve onun varlıkları arasındaki
uyum Allah’ın varlığına delil kılınmaktadır. Kur’an’da “âfâk ve enfüs” olarak ifade
edilen, dış ve iç âlemin varlıkları arasında görülen düzen, ahenk ve güzellik yüce
bir yaratıcının varlığına en açık delil olarak sunulmaktadır