Mu‘tezile, kendi içinde Basra ve Bağdat ekolü olarak iki ana şubeye ayrılsa da tüm mezhep mensuplarının ittifakla kabul ettiği beş temel ilke vardır ki bunlar, Mu‘tezile’yi diğer kelâm ekollerinden ayıran ve mezhebin ana karakterini oluşturan prensiplerdir. Bununla birlikte bu ilkelerin yorumunda mezhep içinde farklılıkların bulunduğu göz ardı edilmemelidir. Bunlar, tevhid, adalet, va’d ve va’îd, emr bi’l-ma’ruf nehy ani’l-münker ve el-Menzile beyne’l-menzileteyn ’dir.