Kelam'A Giriş Deneme Sınavı Sorusu #37323

Aşağıdaki kelâmcılardan hangisi cebr anlayışını savunmuştur?


Hasan-ı Basrî
Cehm b. Safvân
Gaylân ed-Dımaşkî
Ca‘d b. Dirhem
Ma’bed el-Cühenî

Yanıt Açıklaması: Cehm b. Safvân es-Semerkandî et-Tirmizî (ö. 128/745-46) ilk kelâmcılardandır. Cehmiyye fırkasının kurucusudur. Cehm’in, sıfatların inkârı, Kur’ân’ın yaratılmışlığı ve insan iradesini kabul etmeme (cebr) gibi düşünceleri en belirgin özelliklerini oluşturur. Onun adıyla anılan Cehmiyye mezhebi, insan iradesini inkârı ve tam bir cebr anlayışı cihetinden Cebriye ile sıfatların inkârı yönünden Mu‘tezile ile örtüşür.Cehm, pek çok muhitte bulunmuş, buralarda karşılaştığı kişilerden vefarklı kültür çevrelerinden etkilenmiştir. Nitekim Kûfe’de Cad b. Dirhem(124/742 [?]) ile karşılaşmış ve ilâhî sıfatlar, kader ve halku’l-Kur’ân gibikonularda onun tesiri altında kalmıştır. Emevîlere karşı yürütülen bir isyana taraftar olmuş, dönemin siyasetine fikren ve fiilen katılmıştır.Cehm, çağdaşı Ebû Hanîfe ve Vâsıl b. Atâ ile de fikir alışverişinde bulunmuş ve talebeleriyle tartışmıştır. Ayrıca ünlü tefsirci Mukâtil b. Süleyman ile de münazaralarda bulunmuştur.
Yorumlar
  • 0 Yorum