Kentsel ve Çevresel Koruma Deneme Sınavı Sorusu #1010798

  1. Kamulaştırma
  2. Mülkün kullanımının sınırlandırılması
  3. Mülkün yeniden farklı bir amaçla kullanımı için tahrip edilmesi
  4. Mülk sahiplerine ulaşılamaması
  5. Mülkün bulunduğu bölgenin kendine has bir toplumu olması

Yukarıda verilenlerden hangisi planlamanın sosyal boyutunu oluşturan en önemli sorun olan mülkiyet sorunun ortaya çıkardığı sonuçlardandır?  


I, II ve III

II, III ve IV

III, IV ve V

I, IV ve V

II, III ve V


Yanıt Açıklaması:

Planlamanın sosyal boyunu oluşturan en temel sorun mülkiyet sorunudur.
Ülkemizde mülkiyet hakkını imar hakkı kavramı ile sınırlamıştır. Tarihî çevreyi
tahrip etme bir kent kültürü yoksunluğunun ifadesidir. Her kişinin yaşam alanı
bir diğeri ile kesişir. Kişinin özgürlüğü diğer kişilerin özgürlüğü kadardır. Kamu
yararı deyimi bu basit ve doğal olgunun kurumsallaşıp hukuk kavramı haline dönüşmesidir. Tarihî çevre koruma kavramı, uygarlığın bugünkü aşamasında evrensel statü olan bir kavram olduğu gibi aynı zamanda birçok toplumda yeni olduğundan yerleşmemiş bir kavramdır. Yeni bir kamu yararı tanımlayan bu kavram nüfus patlaması olan büyük tarihî kentlerde mülkün kullanılmasının kısıtlanması ile spekülatif kazanç karşılaştığı için, kişinin ya da örgütlü kişilerin direnci isyan boyutuna ulaşmakta, yapıları tahrip etmek, yakmak, kural ve yasalara karşı çıkmak şekline dönüşmektedir. Ülkemiz için korunacak alanlardaki mülkiyet sorunların bir başka boyutu, yüzyıllardır farklı uygarlıklara ve farklı etnik gruplara ev sahipliği yapmış olmaktır. Bugün ülkenin pek çok yerinde ve özellikle İstanbul’da Müslüman olmayan azınlığın elinde bulunan pek çok yapı bulunmaktadır. Çoğunluğu tescilli bina olan bu yapılar ile ilgili en önemli sorunlar, sahiplerinin ülkelerine göç etmeleri ya da vefatları sonucu mirasçılarının ilgilenmemeleri ya da yaşanan veraset kavgaları sonucu terk edilme durumlarının ortaya çıkmasıdır.  Kendi hâline bırakılan bu yapılara çözüm getirilmediği sürece yıkılmaya terk edilmeleri kaçınılmazdır. Yine terk edilen alanlara göçle gelenlerin yerleşmesi ya da korunması sağlanan alanlarda oluşan rant artışı sonucu alanın asıl kullanıcılarının  alanı terk etmek zorunda kalması ve bu alanlara farklı bir sosyal grubun gelmesi planlamanın sosyal boyutunu oluşturan sorunlar olarak tanımlanabilir.

Yorumlar
  • 0 Yorum