Kentsel ve Çevresel Koruma Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde kent planlama ile koruma planlama uygulamalarında yapılan yanlışlardan birisidir?
Kentlerin imar planları sit alanlarının planlaması eş zamanda yapılmaktadır. |
Koruma amaçlı planlanacak alanlar, kent planları ile birlikte ele alınmaktadır. |
Arazi kullanım, teknik altyapı, yükseklik, yoğunluk vb. birbirinden kopuk kararlar alınmamaktadır. |
İmar planı bütünü içinde kentsel sit alanları, ayrı bir plan olarak ele alınmaktadır. |
Planlama süreci içerisinde fiziki, sosyal ve ekonomik veriler bütüncül ele alınmaktadır. |
Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı amaçlayan bir anlayışa ulaşmıştır. Böylece salt korumanın yerine “koruma-değerlendirme- geliştirme” amacına yönelik bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Bu durumda kent planlama ile koruma planlama arasında varolan çelişki teorik olarak ortadan kalkmış görünmekle birlikte, özellikle ülkemiz kentlerinde uygulamalarda hâlen aşılmış değildir. Ülkemizde yanlış olduğu ve sakıncaları bilindiği hâlde, kentlerin imar planları yapılırken belirlenen sit alanlarının planlaması eş zamanda yapılmamakta, bu alanların planlaması daha sonraya bırakılmaktadır. Bu ise arazi kullanım, teknik altyapı, yükseklik, yoğunluk vb. birbirinden kopuk kararların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Tarihte somut bir olaya ev sahipliği yapmış olan Çanakkale’nin somut kültürel miras korunma gerekçesi hangi değerle açıklanabilmektedir?
Anı değeri |
Mitolojik değer
|
Enderlik değeri |
Özgünlük değeri |
Süreklilik değeri |
Anı değeri; tarihte somut bir olaya ev sahipliği yapmasıdır. Doğru cevap A’dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi endüstriyel miras turizminin ekonomik açıdan yarattığı olumlu etkilerdendir?
Bölgenin kimliğinin vurgulanarak imajının yenilenmesi |
Mirasın korunmasını sağlaması |
Yeni istihdam olanakları yaratması |
Bölgenin tanınırlığının ve yaşam kalitesinin yükselmesi |
Endüstriyel alan canlılığının güvenliği sağlamanın aracı olması |
Yeni istihdam olanakları yaratması endüstriyel miras turizminin ekonomik açıdan yarattığı olumlu etkilerdendir. Buna göre doğru cevap C’dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi taşınmaz eski eserlerin giderek yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunması nedeni ile Türkiye'de 1951 yılında aşağıdakilerden uygulamalardan hangisi gerçekleştirilmiştir?
Eski Eserler Kanunu kabul edilmiştir |
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kurulmuştur |
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu yürürlüğe girmiştir |
Asar-ı Atika Nizamnamesi imzalanmıştır |
Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu kurulmuştur |
Taşınmaz eski eserlerin giderek yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunması nedeni ile 1951 yılında çıkarılan 5885 sayılı yasayla Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu kurulmuştur.
5.Soru
Çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma nasıl bir sonucun ortaya çıkmasına olanak yaratmaktadır?
Koruma işlevini teknolojik alt yapıyla bütünleştirme |
Sit alanlarında koruma stratejilerinin geliştirilmesi |
Koruma ve kullanma dengesinin sağlanması |
Koruma, değerlendirme ve geliştirme amacına yönelik anlayıştır |
Sağlıklı bir alan tarama yapılması için gerekli koşulların sağlanması |
Günümüzde tarihsel çevre koruması “çağdaş işlevlerle bütünleşerek koruma”yı
amaçlayan bir anlayışa ulaşmıştır. Böce salt korumanın yerine “koruma-değerlendirme- geliştirme” amacına yönelik bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. Doğru cevap D'dir.
6.Soru
- İstanbul
- Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası
- Konya Ulu Camii
- Pamukkale
- Kapadokya
Aşağıdakilerden hangisi Dünya kültürel mirası listesindedir?
I-III-IV-V |
I-II-III-V |
I-II-IV-V |
III-IV-V |
II-III-IV-V |
Ülkemizden de Pamukkale, Kapadokya, Göreme, İstanbul, Boğazköy Nemrut Dağı, Xanthos-Letoon, Patara ve Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası kültürel miras olarak Dünya Kültürel Miras Listesine alınmıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi miras alanlarının korunmasına ilişkin stratejilerden biridir?
Turist sayısının her geçen yıl arttırılması |
Yerli halkın miras alanından uzaklaştırılması |
Miras alanının turizme kapatılması |
Ziyaretçilerin yoğunluğundan kaynaklanan baskıların azaltılması |
Turistlerin aynı miras alanlarına yönlendirilmesi |
Yalnızca d şıkkı miras alanlarının korunması ile ilgili stratejilerden biridir.
8.Soru
Kültürlerin diğer kültürlerle etkileşime ve adaptasyona devam etmeleri ve öğrenmeleri sürecine ne ad verilir?
Kültürel çeşitlilik |
Kültürel iletişim |
Kültürel miras |
Kültürel yaratıcılık |
Kültürel varlık |
Kültürel yaratıcılık, kültürlerin çevreleri ve diğer kültürlerle etkileşiminin ve adaptasyonunun devam etmeleri ve öğrenmeleri sürecidir. Kültürel yaratıcılığı geliştirmek ve turizm gelişim sürecine katmak turizmin faydalarını tüm topluma yaymayı sağlaması açısından önemlidir
9.Soru
Ülkemizde tarihî dokudaki geleneksel konutların kullanımında genellikle aşağıdakilerden hangisi tercih edilmektedir?
Konut |
Müze |
Eğitim |
Resmi Daire |
Ticaret ve Turizm |
Ülkemizde geleneksel konutlara tarihî değerlere potansiyel konut olarak bakılması bir yana, konfor koşullarının yetersizliği, bakımının masraflı oluşu gibi pek çok nedenle tercih edilmemektedir. Konut fonksiyonu olarak kullanılması tercih edilmeyen bu yapılar genellikle ticaret ve turizm gibi hizmet fonksiyonlarının kullanımına dönüşmektedirler.
10.Soru
Dünyada fiziki planlama, koruma kavramı ve aralarındaki ilişki gelişimi aşağıdakilerin hangisinden sonra hız kazanmıştır?
18. Yüzyıl |
1950’li Yıllar |
1880’li Yıllar |
I. Dünya Savaşı |
II. Dünya Savaşı |
Dünyada kentsel ölçekli koruma, 19.yüzyılda yayılmaya başlamakla birlikte, ülkemizde koruma olgusunun gelişimi batı kaynaklı olarak 1880’li yıllarda kabul görmüş bir olgudur. Fiziki planlamanın, koruma kavramının ve aralarındaki ilişkinin gelişiminin hız kazanması tüm dünyada II. Dünya Savaşı sonrasında olmuştur.
11.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde devletler toprakları dâhilindeki kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını taahhüt etmiştir?
Atina Bildirgesi |
Eski Eserler Kanunu |
Venedik Tüzüğü |
Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması Sözleşmesi |
Amsterdam Deklarasyonu |
UNESCO’ya üye ülkelerle birlikte ülkemizin de 1983 yılında benimsediği “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması Sözleşmesi” hükümlerine göre taraf devletler toprakları dâhilindeki kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını taahhüt etmiştir.
12.Soru
- Kamulaştırma
- Mülkün kullanımının sınırlandırılması
- Mülkün yeniden farklı bir amaçla kullanımı için tahrip edilmesi
- Mülk sahiplerine ulaşılamaması
- Mülkün bulunduğu bölgenin kendine has bir toplumu olması
Yukarıda verilenlerden hangisi planlamanın sosyal boyutunu oluşturan en önemli sorun olan mülkiyet sorunun ortaya çıkardığı sonuçlardandır?
I, II ve III |
II, III ve IV |
III, IV ve V |
I, IV ve V |
II, III ve V |
Planlamanın sosyal boyunu oluşturan en temel sorun mülkiyet sorunudur.
Ülkemizde mülkiyet hakkını imar hakkı kavramı ile sınırlamıştır. Tarihî çevreyi
tahrip etme bir kent kültürü yoksunluğunun ifadesidir. Her kişinin yaşam alanı
bir diğeri ile kesişir. Kişinin özgürlüğü diğer kişilerin özgürlüğü kadardır. Kamu
yararı deyimi bu basit ve doğal olgunun kurumsallaşıp hukuk kavramı haline dönüşmesidir. Tarihî çevre koruma kavramı, uygarlığın bugünkü aşamasında evrensel statü olan bir kavram olduğu gibi aynı zamanda birçok toplumda yeni olduğundan yerleşmemiş bir kavramdır. Yeni bir kamu yararı tanımlayan bu kavram nüfus patlaması olan büyük tarihî kentlerde mülkün kullanılmasının kısıtlanması ile spekülatif kazanç karşılaştığı için, kişinin ya da örgütlü kişilerin direnci isyan boyutuna ulaşmakta, yapıları tahrip etmek, yakmak, kural ve yasalara karşı çıkmak şekline dönüşmektedir. Ülkemiz için korunacak alanlardaki mülkiyet sorunların bir başka boyutu, yüzyıllardır farklı uygarlıklara ve farklı etnik gruplara ev sahipliği yapmış olmaktır. Bugün ülkenin pek çok yerinde ve özellikle İstanbul’da Müslüman olmayan azınlığın elinde bulunan pek çok yapı bulunmaktadır. Çoğunluğu tescilli bina olan bu yapılar ile ilgili en önemli sorunlar, sahiplerinin ülkelerine göç etmeleri ya da vefatları sonucu mirasçılarının ilgilenmemeleri ya da yaşanan veraset kavgaları sonucu terk edilme durumlarının ortaya çıkmasıdır. Kendi hâline bırakılan bu yapılara çözüm getirilmediği sürece yıkılmaya terk edilmeleri kaçınılmazdır. Yine terk edilen alanlara göçle gelenlerin yerleşmesi ya da korunması sağlanan alanlarda oluşan rant artışı sonucu alanın asıl kullanıcılarının alanı terk etmek zorunda kalması ve bu alanlara farklı bir sosyal grubun gelmesi planlamanın sosyal boyutunu oluşturan sorunlar olarak tanımlanabilir.
13.Soru
Endüstri miras alan türlerinin sınıflandırılmasıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Enerji kaynakları: Yel değirmenleri, su çarkları buhar makineleri |
U¨retim endüstrileri: Tekstil çömlekçilik, cam, yiyecek, içecek |
Ulaşım ögeleri: Yol, köprü, demiryolu |
Yapı malzemesi üretimi: Taşocağı, tuğla atölyesi, bıçkı fabrikası |
Madencilik: Gaz, su, iletişim, kamu hizmeti sistemleri |
Altyapı hizmet sistemleri: Gaz, su, iletişim, kamu hizmeti sistemleri.
14.Soru
İmar planı bütünü içinde ele alınması gereken kentsel sit alanlarının, ayrı bir plan olarak ele alınmasının ortaya çıkardığı olumsuzluklar dikkate alındığında seçeneklerden hangisi söylenebilir?
Planlamada parçacı yaklaşımlar getirmektedir. |
İşlev alanları kentin bütünü için tanımlanmıştır. |
Planlamanın üst ölçekten veri alan dizgesi işlevseldir. |
Planlama süreci bir bütünlük içerisinde yürütülür. |
İmar planları sit alanlarının bitişğinde uygulanamamaktadır. |
İmar planı bütünü içinde ele alınması gereken kentsel sit alanlarının, ayrı bir plan olarak ele alınmasının ortaya çıkardığı olumsuzlukları şu şekilde tanımlamak mümkündür:
• Planlamada bütünlük olması gerekirken parçacı yaklaşımlar getirmektedir.
• Kentin bütünü için tanımlanması gereken işlev alanlarında kopukluk yaratabilmektedir. Planlamanın üst ölçekten veri alan dizgesinde aksaklıklar
olabilmektedir.
• Aynı şekilde planlama süreci içerisinde, planlanacak alana ilişkin her türlü
fiziki, sosyal ve ekonomik verilerin de parçacı olmasını getirmektedir.
• Sit olarak ilan edilen alanının hemen bitişiğinde mevcut imar planı uygulaması
devam edebilmekte; bu da uygulamada verilen imar hakları sit alanı
açısından sakıncalı olmaktadır.
15.Soru
UNESCO’ya üye ülkelerle birlikte ülkemizin de 1983 yılında benimsediği “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması Sözleşmesi” hükümlerine göre taraf devletler toprakları dâhilindeki kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını taahhüt etmiştir. Bu bağlamda aşağıdakilerden hangisi Türkiye'den kültürel miras olarak Dünya Kültürel Miras Listesine alınan yerlerden biri değildir?
Pamukkale |
Kapadokya |
İstanbul |
Safranbolu |
Boğazköy Nemrut Dağı |
UNESCO’ya üye ülkelerle birlikte ülkemizin de 1983 yılında benimsediği “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması Sözleşmesi” hükümlerine göre taraf devletler toprakları dâhilindeki kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını taahhüt etmiştir. Ülkemizden de Pamukkale, Kapadokya, Göreme, İstanbul, Boğazköy Nemrut Dağı, Xanthos-Letoon, Patara ve Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası kültürel miras olarak Dünya Kültürel Miras Listesine alınmıştır.
16.Soru
"Koruma amaçlı imar planı" teriminin Türkiye'de ortaya çıkışı hangi yıllara rastlamaktadır?
1950'ler |
1960'lar |
1970'ler |
1990'lar |
2000'ler |
Koruma amaçlı imar planı terimi 1970’li yıllarda Türkiye’de yeni yeni ortaya çıkan çevre koruma olgusunu yasal bir çerçeveye oturtabilme çabalarının ürünüdür.
17.Soru
Aşağıda verilen yerlerden hangisi endüstri mirası kapsamına girmektedir?
Binalar |
Makineler |
Atölyeler |
Kulübeler |
Madenler |
Binalar, makineler, atölyeler, imalathaneler, fabrikalar, madenler ile işletme ve arıtma sahaları, ambarlar, depolar, enerji üretilen, iletilen ve kullanılan yerler, ulaştırma altyapısı, sanayi ile ilgili barınma alanları, öğretim gibi sosyal faaliyetler için kullanılan yerler vb. dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihi^ şehirlerde turizm ile ilgili işlevlerden değildir?
Aşağıdakilerden hangisi tarihi^ şehirlerde turizm ile ilgili işlevlerden değildir?
Turizme hizmet eden kentin tarihi^ kimliği ile bağlantılı (el sanatları antikalar vb.) alışveriş alanları |
Turizme yönelik alternatif ve yöresel yeme içme alanları |
Alternatif konaklama alanları |
Kültürel ve sanatsal aktivite alanları |
Çocuk parkları ve oyun alanları |
• Turizme hizmet eden kentin tarihi^ kimliği ile bağlantılı (el sanatları antika- lar vb.) alışveriş alanları,
• Turizme yönelik alternatif ve yöresel yeme içme alanları,
• Eğlence ve rekreasyon alanları,
• Kültürel ve sanatsal ( müzeler, opera sanat galerileri vb) aktivite alanları,
• Alternatif konaklama alanları,
Buna göre doğru Cevap E’dir.
19.Soru
Dünya Miras Listesi ne anlama gelmektedir?
Belirlenmiş Ölçütlere göre; üstün evrensel değerde olduğu kabul edilen, |
Belirlenmiş Ölçütlere göre; üstün evrensel değerde olduğu kabul edilen, kültürel veya doğal miras varlıklarının listesidir. |
Belirlenmiş Ölçütlere göre; üstün büyüklükte kabul edilen, spor, sanat, varlıklarının listesidir. |
Belirlenmiş Ölçütlere göre; üstüngüzelliklere sahip kabul edilen, edebiyat alanında veya doğal miras varlıklarının listesidir. |
Belirlenmiş Ölçütlere göre; üstün evrensel değerde olduğu kabul edilen, |
Saptamış olacağı ölçütlere göre üstün evrensel değerde olduğu kabul edilen,
kültürel veya doğal mirasın parçasını oluşturan varlıkların listesidir. Sözleşmeyi
imzalayan 151 ülkede toplam 911 adet Dünya Miras Varlığı (704 adet kültürel,
180 adet doğal, 27 karma) listede yer almaktadır.
20.Soru
1964 yılında yayımlanan Venedik Tüzüğü, Atina Bildirgesi’nde korumaya ilişkin vurgulanan ilkeler aşağıdakilerden hangisi /hangileridir?
I. Anıtsal nitelikli yapıların yerinde korunması ve fonksiyon kazandırılması,
II.Özgün malzeme ile onarım,
III.Dönem kalıntılarının saygı görmesi,
IV.Özgün yapıdan ayırt edilmeyecek şekilde yapılması
V.Varsayımlara dayalı müdahalelerin de yapılması
I,II,IV |
I,II,III |
II,III,IV |
II,IV,V |
II,III,IV ve V |
1964 yılında yayımlanan Venedik Tüzüğü, Atina Bildirgesi’ni temel alarak daha çok anıtsal nitelikli yapıların yerinde korunması, fonksiyon kazandırılması, özgün malzeme ile onarımı, dönem kalıntılarının saygı görmesi, yapılan onarımın özgün yapıdan ayırt edilebilecek şekilde ve dengeli bir biçimde yapılması ve onarımda varsayımlara dayanan müdahalelerin bulunmaması gerektiği vurgulanmıştır. IV ve V. maddeler yanlış olduğu için doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ