Simmel’in formel (biçimsel) sosyoloji kavramı, sosyolojiyi matematikçilere ya da dilbilimcilere benzer açıdan daha formel kılma, diğer disiplinlerden bağımsız bir disiplin haline getirme ve kapsamlı bir sosyolojik teori inşa etme çabasının sonucudur. Diğer bir deyişle formel sosyoloji kavramı, sosyolojiyi toplumlaşmanın içeriği ile ilgilenen diğer bilimlerden ayırma çabasının sonucudur. Simmel’e göre toplumlaşmanın içeriği ekonomi, din, tarih gibi diğer sosyal bilimlerin konusunu oluşturmaktadır. Bireylerin güdüleri psikolojinin, grupların ilişki ve dinamikleri sosyal psikolojinin konusudur. Sosyolojinin konusu ise toplumlaşmanın biçimleri, yani insanların belirli toplumsal yapılar içindeki davranış kalıplarının biçimleridir. Böylece Simmel sosyolojiyi konusu üzerinden diğer disiplinlerden ayırmaktadır.