Kriminolojinin en önemli faaliyet alanlarından biri hiç şüphesiz suç olgusunun tanımlanması, ölçümlenmesi ve araştırılmasıdır.Suç ve suçluluk olgusunun tanımlanması, suçu kimin işlediği yani failin kim olduğu sorusuyla ilgilenmektedir.
Örneğin, kriminoloji cezai sorumluluğun hangi yaştan itibaren başlaması gerektiği sorusu gibi meseleleri de ele alır. Suçun nerede ve ne zaman işlendiği, nasıl kaydedildiği ve nasıl işlem yapıldığı da suçun tanımlaması başlığı altında yer alan konulardandır. Ayrıca ceza hukukunun ve ceza yargılamasının nasıl işlediği de kriminolojinin konuları arasındadır. Yakalama, tutuklama ve hapis cezası ve bunlara ilişkin verilerin analizi de kriminolojik araştırmanın önemli konularındandır.