Kriminoloji Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ayırıcı birliktelikler teorisinin uğradığı eleştiriler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Biyolojik faktörleri hesaba katmaktadır. |
Kişinin kendi arzusunu ihmal etmiştir. |
Suçun çıkış noktasını açıklamaz. |
Mağdurun rolünü dikkate almaz. |
Mantıklı karar psikolojisine dayanır. |
Ayırıcı birliktelikler teorisi suçlu davranışının öğrenilen ve “normal” bir davranış olduğu varsayımına dayanmaktadır. Bu nedenle, suçluluğun tercih edilen bir şey olduğunu ileri süren klasik okul veya suçluluğa patolojik bir durumun neden olduğunu ileri süren biyolojik teorilerden ayrılmaktadır. Dolayısıyla A seçeneğinde verilenin aksini ileri sürer. Cevap bu yüzden A'dır.
2.Soru
Pozitivizm'e göre insanlar üç sosyal oluş biçiminde bulunurlar.
X aşama: Pagan inançlardan tek tanrılı dinlere uzanan bir yelpazede sosyal hayatın ilkel safhasıdır.
Y aşama: Artık doğaüstü olana inanç ortadan kalkmıştır.
Z aşama: İnsanlar evreni yöneten değişmez kuralları anlamak ve açıklamak için bilimsel tahlil ve gözleme yönelmiştir.
X, Y ve Z şeklinde isimleri gizlenen bu aşamalar aşağıdakilerden hangisinde sıralı ve doğru biçimde verilmiştir?
Metafizik-Teolojik-Pozitif |
Teolojik-Pozitif-Metafizik |
Pozitif-Metafizik-Teolojik |
Teolojik-Metafizik-Pozitif |
Metafizik-Pozitif-Teolojik |
Birinci aşama, pagan inançlardan tek tanrılı dinlere uzanan bir yelpazede sosyal hayatın ilkel bir safhasıdır ki bu da teolojik safha olarak isimlendirilir. Metafizik aşama da teolojik aşamaya göre daha iyidir. Zira bu aşamada artık doğaüstü olana inanç ortadan kalkmıştır. Pozitivizm de bu anlamda son gelişim aşaması olarak tarif edilmekte ve bu aşamada insanlar bilime müracaat etmekte, evreni yöneten evrensel değişmez kuralları keşfetmektedir. Bu keşfin yöntemi de bilimsel tahlil ve gözlemdir. Bu bağlamda, duyu organlarıyla tecrübe edilebilen şeyler ve ampirik delil bilgi ve araştırmanın temelini teşkil etmektedir.
3.Soru
Tıbbi ve sosyal yaklaşımlarla suçluluğa yol açan faktörleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için gereken yöntemleri araştıran alan aşağıdakilerden hangisidir?
Suç etolojisi |
Viktimoloji |
Penoloji |
Suç profilaksisi |
Suç coğrafyası veya ekolojisi |
Suç profilaksisi: Kısaca suçtan korunmanın öğretisidir. Tıbbi ve sosyal yaklaşımlarla suçluluğa yol açan faktörleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için gereken yöntemleri araştırır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Edwin Sutherland tarafından kullanılan 'beyaz yakalı suçlar' kavramı örneği dışındadır?
Vergi kaçırma |
Kara para aklama |
Cinayet |
Menkul ve gayrimenkul sahtekarlıkları |
Zimmete para geçirme |
Beyaz yaka suçluluğu, yüksek seviye ve sorumluluk gerektiren makamlarda olanlar tarafından işlenen suçları ihtiva etmektedir. Bu suçların işlenmesi kişinin toplumdaki konumu nedeniyle mümkün olabilmektedir. Dolayısıyla C seçeneği haricinde gördüklerimiz tam da bu şekilde işlenebilecek suç örnekleridir.
5.Soru
- Failin kim olduğu
- Cezai sorumluluğun başlaması gereken yaş
- Suçun nerede ve ne zaman işlendiği
- Suçun nasıl kaydedildiği
- Yakalama, tutuklama ve hapis cezası ve bunlara ilişkin verilerin analizi
Yukarıda verilen konulardan hangisi ya da hangileri kriminoloji kapsamında incelenmektedir?
Yalnız I |
I ve III |
Yalnız III |
I, II, III ve IV |
I, II, III, IV ve V |
Kriminolojinin en önemli faaliyet alanlarından biri hiç şüphesiz suç olgusunun tanımlanması, ölçümlenmesi ve araştırılmasıdır.Suç ve suçluluk olgusunun tanımlanması, suçu kimin işlediği yani failin kim olduğu sorusuyla ilgilenmektedir.
Örneğin, kriminoloji cezai sorumluluğun hangi yaştan itibaren başlaması gerektiği sorusu gibi meseleleri de ele alır. Suçun nerede ve ne zaman işlendiği, nasıl kaydedildiği ve nasıl işlem yapıldığı da suçun tanımlaması başlığı altında yer alan konulardandır. Ayrıca ceza hukukunun ve ceza yargılamasının nasıl işlediği de kriminolojinin konuları arasındadır. Yakalama, tutuklama ve hapis cezası ve bunlara ilişkin verilerin analizi de kriminolojik araştırmanın önemli konularındandır.
6.Soru
I. Ceza hukuku II. Ceza muhakemesi hukuku III. Ceza infaz hukuku IV. Kriminoloji V. Kriminalistik Yukarıda verilenlerden hangileri kural merkezli suç bilimleri arasında değildir?
I ve II |
I, II ve III |
I, IV ve V |
IV ve V |
I, III, IV ve V |
Suç bilimleri terimi, öncelikli meşguliyet sahası şu veya bu şekilde insanların suç davranışı olan tüm disiplinleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Suç bilimleri genel olarak hukuki suç bilimleri ve hukuki olmayan suç bilimleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Ceza hukuku, ceza muhakemesi hukuku ve ceza infaz hukuku gibi suç bilimleri kural merkezlidir. Bir başka deyişle bu bilimler kurallar ve uygulamalarıyla meşgul olur. Bu itibarla hukuki suç bilimleri, normatif bilim dallarıdır. Buna karşılık kriminoloji ampirik bir suç bilim olup doğa ve sosyal bilimlerin araştırma yöntemlerinden istifade etmektedir. Hukuki suç bilimleri ve hukuki olmayan suç bilimleri ayrımı şüphesiz genel bir ayrım olarak görülmelidir. Günümüzde hukuki olmayan suç bilimleri kriminalistik ve kriminoloji, hukuki suç bilimlerinden etkilenmektedir. Dolayısıyla doğru cevap D seçeneğidir.
7.Soru
Suç araştırmaları ve sapma ile alakalı kriminolojinin ilişkili olduğu bilim dalı hangisidir?
Hukuk |
Sosyoloji |
Psikoloji |
Sosyal politika |
Antropoloji |
Kriminolojinin çok yakın ilişki içinde olduğu bazı sosyal bilimler şunlardır:
• Hukuk: Hukuk, toplumda adalet ve düzeni sağlama amacını gütmektedir. Hukukun araştırma alanları arasında kanun yapımı, hukuk sistemleri ve muhakeme usulü yer almaktadır. Hukukun kriminoloji ile yakından ilişki olan kısmı şüphesiz ceza ve ceza muhakemesi hukukudur.
• Sosyoloji: İnsanların, örgütlerin ve kurumların sosyal alanda sergiledikleri davranışları inceleyen bilim dalıdır. Sosyolojinin kriminolojiyle alakalı olan konularının başında suç araştırmaları ve sapma gelmektedir.
• Psikoloji: Psikoloji insan zihni ve bireysel insan davranışını inceleyen bilim dalıdır. Kriminoloji, psikolojik karakter ve rahatsızlıkların suç davranışı üzerindeki etkilerine ilişkin bulgu ve yöntemlerinden istifade etmektedir.
• Sosyal politika: Sosyal politika insan refahı, ihtiyaçları ve yoksulluk gibi sorunlarını araştırmaktadır. Yoksulluk-suçluluk ilişkisi veya sosyal devlet uygulamalarının suçluluk üzerindeki etkileri gibi konularda kriminoloji sosyal politikadan istifade etmektedir.
• Antropoloji: Antropoloji geçmiş ve günümüzde insanların, toplumların ve kültürlerin yapısını araştıran bir bilimdir. Örneğin, antropoloji hukuk, suç tanımları ve hukuk sistemlerinin nasıl gelişim gösterdiğini inceler.
8.Soru
Alternatif bir statü sistemi olarak tanımlanan çetelerde grup üyesi olmayanların düşman ve öteki görülmesinden dolayı bu gruplarda düşmanlığın ve şiddetin egemen olduğunu ve meşru görüldüğünü ileri süren teori aşağıdakilerden hangisidir?
Kontrol teorileri |
Çatışma teorisi |
Gerilim teorisi |
Alt kültür teorisi |
Öğrenme teorileri |
Alt-Kültür teorileri, toplumda egemen olan kültürel yapıdan ayrılan ve bir alt-kültür etrafında toplanan gençlerin bir araya geldiği durumlarda sapma teşkil eden değer ve ahlaki yargıların egemen olduğunu ileri sürer. Bu teoriye göre alternatif bir statü sistemi olan çete alt-kültürü, grup üyesi olmayanları düşman ve öteki gördüğünden kendileri dışındakilere düşmanlığı ve şiddet uygulamayı
meşru görür. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kriminolojide kullanılan metotlardan biri değildir?
Suçu ölçme metodu |
Öngörü metodu |
Yaşam öyküsü metodu |
Deneysel metot |
Olay incelemesi metodu |
Kriminolojide kullanılan metotlar şöyle sıralanabilir:
- Suçu ölçme metodu,
- Deneysel metot,
- Olay incelemesi metodu,
- Yaşam öyküsü metodu,
- Olaya katılarak gözlem metodu,
- İzleme metodu.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şikago Okulu temsilcilerinden Robert Park'ın ileri sürdüğü kent merkezleri görüşüne ait doğru bir bilgidiri?
Dört çeşit kent merkezi bulunmaktadır. |
Birinci bölge iş ve ticaret bölgesi olduğundan nüfusu fazladır. |
Yerleşim bölgesinde genelde yoksullar ve göçmenler yaşar. |
Merkeze yaklaşıldığı nispette refah düzeyi yükselir. |
Geniş bahçeli müstakil evler banliyö bölgesindedir. |
Merkezden çevreye doğru beş bölge tespit edilmiştir ve merkezden uzaklaşıldığı nispette refah düzeyi yükselir. Birinci bölge iş ve ticaret bölgesi olduğundan nüfusu azdır. Birçok yoksul ve göçmen kökenli aileye ev sağlayan bir bölge geçiş bölgesidir. Bununla birlikte Geniş bahçeli müstakil evler banliyö bölgesinde yer alır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kriminoloji teorileri arasında biyolojik teorilerden biridir?
Beyin üzerinde yapılan araştırmalar |
Psikanalitik teoriler |
Etiketleme teorileri |
Suçu psikopatiye dayandıran teoriler |
Sosyal öğrenme teorileri |
1. Biyolojik teoriler
• Genetik araştırmalar
• Beyin üzerinde yapılan araştırmalar
• Kimyasal ve biyokimyasal araştırmalar
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi suç ve suçla ilgili kavrayışımızı geliştirmek amacıyla Kriminoloji teorilerinin sorduğu sorulardan biri değildir? i
Kanunlar neden yapılmaktadır? |
Kurallar nasıl ve niçin uygulanır? |
Suç kontrolünün tesirleri nelerdir? |
İnsanlar niçin kurallara uymayı tercih eder? |
Ceza türleri ve süreleri nelerdir? |
Kriminoloji teorilerine bakıldığında ise bunlar kanunların neden yapıldığı, nasıl ve niçin kuralları uyguladığımız, suç kontrolünün tesirleri, insanlar niçin ve nasıl kurallara uymayı veya ihlal etmeyi tercih ederler veyahut da kural ihlalinin neticeleri nelerdir gibi sorular hakkındaki kavrayışımızı geliştirir. Bununla birlikte ceza türleri ve süreleri kriminoloji teorilerinin sorduğu sorulardan biri değildir? Dolayısıyla doğru cevap E'dir.
13.Soru
Aşağıdaki teorilerden hangisi suç eylemi, suç ve bilhassa suçun işlendiği duruma bakar?
Rasyonel Teori |
İrrasyonel Teori |
Anomi Teorisi |
Damgalama Teorisi |
Mutat Faaliyet Teorisi |
Mutat faaliyet teorisi ise suç eylemi, suç ve bilhassa suçun işlendiği duruma bakar.
14.Soru
I. En basit ifadeyle aydınlanma, 18. yüzyılda özellikle Batı dünyasında ve bilhassa merkezinde Paris’in
yer aldığı uluslararası bir felsefi ve kültürel akımdır.
II. Aydınlanma hareketinin gelişim seyrine bakıldığında 17. yüzyılda Roma'da, akabinde 18. yüzyılda Atina'da geliştiği
görülmektedir.
III. Kant'a göre aydınlanma, insanın kendi eliyle düştüğü olgunlaşmama (çocukluk) halinden kendini sıyırmasıdır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
En basit ifadeyle aydınlanma, 18. yüzyılda özellikle Batı dünyasında ve bilhassa merkezinde Paris’in
yer aldığı uluslararası bir felsefi ve kültürel akımdır. Aydınlanma hareketinin gelişim seyrine bakıldığında 17. yüzyılda İngiltere’de (Locke ve deistler)
başladığı, akabinde 18. yüzyılda Fransa’da geliştiği
(Bayle, Voltaire, Diderot ve diğer ansiklopedistler)
görülmektedir. Immanuel Kant aydınlanmayı şöyle tarif etmektedir:
Aydınlanma, insanın kendi eliyle düştüğü olgunlaşmama (çocukluk) halinden kendini sıyırmasıdır.
Doğru cevap D seçeneğidir.
15.Soru
Bir terim olarak pozitivizmi ilk kullanan filozof kimdir?
Locke |
Diderot |
Comte |
Voltaire |
Bayre |
Aydınlanma dönemine ha^kim olan düşünce tarzı rasyonel düşüncenin gücüne duyulan inançtı. İnsanın rasyonel akıl yoluyla ürettiği teknik araç- lar vasıtasıyla doğaya ha^kim olacağına ve sosyal hayatı kontrol altında tutabileceğine dönük güçlü bir inanç vardı. S¸üphesiz anılan dönemde tekno- lojide yaşanan baş döndürücü gelişmeler, insanın teknik ilerlemeye ve genel olarak ilerleme (terak- ki) düşüncesine yönelik iyimser bir yaklaşımın be- nimsenmesine neden olmuştur. Bu dönemde doğa bilimlerinde geçerli olan “kesinlik” ve üretilen bil- ginin, sosyal alana da aktarılabileceği yönünde bir kanaat bilim çevrelerinde ha^kimdi. Sosyolojinin kurucusu olarak sürekli ismi zikredilen Auguste Comte (1798-1857) bu devrin çocuğudur. Com- te sosyoloji biliminin temellerini atarken doğanın gözlemlenmesine ilişkin kurallarının, sosyal haya- tın anlaşılmasına yönelik düşünsel faaliyetlere ak- tarılabileceğine inanıyordu. Bu nedenle doğa ve sosyal bilimleri bir bütün olarak gören Comte, bu modeli “pozitivist felsefe” olarak adlandırmıştır. Bu nedenle aydınlanmanın çocuklarından biri ve modernliğin kız kardeşi olan kriminolojiyi ve onun tarihi seyrini anlayabilmek için evvela aydınlanma ve pozitivizm kavramlarını sizlere tanıtmamız ge- rekmekte.(Kunz, 2008, s. 10-11)
16.Soru
Mağdur bilimi anlamına gelen, amacı mağduru incelemek ve mağdur olma durumundan çıkarılması için gerekli şartları oluşturmak olan kriminolojinin alt dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Suç etolojisi |
Viktimoloji |
Penoloji |
Suç profilaksisi |
Suç coğrafyası |
Kriminoloji alt dalları ve araştırma alanları şu şekildedir:
Viktimoloji: Mağdur bilimi anlamına gelmektedir.Bu bilim dalının amacı mağduru incelemek ve mağdur olma durumundan çıkarılması için gerekli şartları oluşturmaktır.
Suç etolojisi: Suçun ve suçluluğun nedenlerini araştıran öğretidir.
Penoloji: Cezaları ve cezaların infazını inceler.
Suç profilaksisi: Kısaca suçtan korunmanın öğretisidir.
Suç coğrafyası veya ekolojisi: Suç coğrafyası en genel anlamıyla suçlulukla yer ve zaman arasındaki münasebeti tahlil eder.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kriminolojinin suçla mücadeleye ilişkin sorduğu sorulardan biridir?
Neden belli bireyler suç işlemektedir? |
Neden bazı zararlı fiiller suç haline gelirken bazı zararlı fiiller suç olarak tanımlanmamaktadır? |
Neden suçlar belli yerlerde, çevrelerde ve şartlarda işlenmektedir? |
Bir fiil neden ve hangi gerekçeyle suç olarak tavsif edilmektedir? |
Toplum suça nasıl tepki vermektedir? |
B şıkkı kriminolojinin suçla mücadeleye ilişkin sorularından biridir, diğer şıklardaki sorular ise suçun açıklanmasına ilişkindir.
18.Soru
Ceza adaleti makamlarının faaliyetlerini ortaya koyan, mağdur olma tehlikesi ve nedenlerine işaret eden , en nihayetinde kontrol, yönlendirme ve planlama görevini yerine getiren birim aşağıdakilerden hangisidir?
Kanunlar |
Yasalar |
İstatistikler |
Düzenlemeler |
Kurallar |
İstatistikler esasen dört görevi yerine getirirler:
1. Ceza adaleti makamlarının (polis, mahkemeler, tecil yardımı ve ceza infazı gibi) faaliyetlerini ortaya koyar. Ceza kovuşturma organlarının iş yükü hakkında bilgi verir.
2. Suç istatistiği bir araştırma aracı olarak örneğin nüfusun hangi oranda suça katıldığı hakkında bilgi verir. Hangi nüfus gruplarının, bir devletin hangi bölgesinde ortalama suçlulukla yüklü oldukları hakkında istatistikler bilgi verir.
3. Mağdur olma tehlikesi ve nedenlerine işaret eder.
4. Suç istatistikleri en nihayetinde kontrol, yönlendirme ve planlama görevini ifa eder. Ceza kanunlarının etkinliği ölçülür. Korkutma, önleme ve iyileştirme tedbirlerinin etkinliği hakkında bilgi verir. Suç ve ceza ile alakalı mevzuatın hazırlanmasına yardım eder. (Demirbaş, 2016, s. 81.82)
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Beccaria klasik hukuk anlayışının ilkelerinden değildir?
Hukuk, bireyin alanını mümkün olduğunca az sınırlamalıdır. |
Hukuk, davacının haklarını ceza muhakemesinin tüm aşamalarında garanti etmelidir. |
Bir suçun ağırlığı, başkalarına verilen zarara nispetle belirlenmelidir |
Aşırı ceza etkisiz olduğu gibi suçu önlemek şöyle dursun suç oranlarını artırmaktadır. |
Kanunlar suç ve cezaları açıkça tayin etmelidir. |
Beccaria klasik hukuk anlayışının en esaslı ilkelerini ortaya koymuştur. Bu ilkeler şunlardır. • Hukuk, bireyin alanını mümkün olduğunca az sınırlamalıdır. • Hukuk, şüpheli ve sanığın haklarını ceza muhakemesinin tüm aşamalarında garanti etmelidir. • Ceza ancak failin başkalarının haklarını veya kamuya ait menfaatleri ihlal etmiş ise meşrudur. Beccaria’nın deyimiyle “suçları cezalandırmaktansa önlemek daha iyidir.” • Bir suçun ağırlığı, başkalarına verilen zarara nispetle belirlenmelidir • Ceza hukukunun ağırlığı ve sertliği mümkün olduğunca azaltılmalıdır. Cezalar, suçlarla orantılı olmalıdır. Faili ve toplumun diğer üyelerini suç işlemekten caydıracak seviyenin üzerinde olmamalıdır. • Aşırı ceza etkisiz olduğu gibi suçu önlemek şöyle dursun suç oranlarını artırmaktadır. • Kanunlar suç ve cezaları açıkça tayin etmelidir. • Cezaların infazında şeffaflık ve açıklık olmalıdır ki suç işleyen cezasını çekeceğini bilsin. • Faile verilecek ceza yolsuzluk ve önyargı olmadan tayin edilmelidir. (Newburn, 2017, s. 126)
20.Soru
- Kasten öldürme
- Köpekle tilki avlama
- Emniyet kemeri takmamak
- Hırsızlık
- Ötenazi
Yukarıda verilen örneklerden hangisi ya da hangileri “delicta mala per se” kavramı kapsamında değerlendirilmektedir?
Yalnız V |
I, II ve III |
I ve IV |
I, II ve V |
II, III ve IV |
Garofalo kriminoloji isimli eserinde doğal suç kavramından bahsetmektedir. Doğal suç kavramı, tüm zamanlar ve tüm kültürlerde suç teşkil eden fiilleri ifade etmekte ve “delicta mala per se” kavramıyla ifade edilmektedir. Garofalo’ya göre bu doğal suçlar arasında kasten öldürme, yağma ve hırsızlık yer almaktadır. Köpekle tilki avlamak, ötenazı ve emniyet kemeri takmamak her toplum ve kültür için suç olarak sayılmamaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ