Cumhuriyetin ilk kurumlarından biri olan Antikiteler ve Müzeler Müdürlüğünün hizmetlerinin çok dar bir kadro ile yürütülemeyeceği anlaşıldığından, 1944 yılında ‘Eski Eserler ve Müzeler Umum Müdürlüğü’ adı altında bir birim kurulmuştur. Bu birim, gelişmelerin gerektirdiği küçük değişimler geçirerek, 1989 yılına değin hizmet verecektir. Cumhuriyetin ilk 30 yılında , koruma alanında örgütlenen sivil toplum örgütleri yok denecek kadar azdır. 1927 yılında İzmir'de kurulan, ‘İzmir Asarı Atika Muhipleri (Sevenleri) Cemiyeti’ ; 1941 yılında kurulan ‘Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’; 1935 yılında kurulan ‘Edirne ve Yöresi Eski Eserleri Sevenler Kurumu’ bu örgütler arasındadır.