DİA’ların devletin baskı aygıtlarından (DBA) farkı, zor kullanmak yerine ideoloji kullanarak işlemeleridir. Bu aygıtlar, insanların, gerçek varlık koşullarıyla hayali ilişkiler kurmasını sağlayan ve aslında toplumsal olarak belirlendikleri halde kendilerini bağımsız özneler olarak algılamalarını sağlayan ideolojileri üretirler. Kilise, okullar, aile, hukuk sistemi, siyasi sistem, sendikalar, kitle iletişim araçları ve edebiyat, güzel sanatlar, spor gibi kültürel ideolojik aygıtların büyük bölümü devlet alanında değil özel alanda bulunur. Devletin ideolojik aygıtları bu özelliğiyle baskı aygıtlarından ayrılır.