Medyada Eleştirel Yaklaşımlar Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devletin ideolojik aygıtları içinde yer almaz?
Polis |
Din |
Okullar |
Siyaset kurumu |
Sendikalar |
Devlet kapitalizmi üretirken baskı aygıtları ve ideolojik aygıtlardan oluşan ikili yapı kullanılır. Devletin baskı aygıtları, polis, asker, cezaevi gibi zor kullanan kurumlardan oluşur. Bu aygıtlar gerektiğinde güç kullanarak muhalif görüşleri ortadan kaldırır. Devletin ideolojik aygıtları ise, din, okullar, hukuk kurumları, kültürel yapılar gibi kurumlardan oluşur. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Frankfurt Okulu'nun ilk kuşağı gibi Habermas'ı da Marksist olarak görmeyen çevreler aşağıdakilerden hangisidir?
Alman Okulu |
Batı Marksizmi |
Althusserci Marksizm |
Ortodoks Marksizm |
Gramsciyan Marksizm |
Ordodoks Marksist çevreler, Frankfurt Okulu'nun ilk kuşağı gibi Habermas'ı da Marksist olarak görmezler. Frankfurt Okulu'nun ikinci kuşağının en önemli ismi Jürgen Habermas'dır. Habermas ilk kuşak üyelerden bazı farklı görüşlere sahip olsa da temelde Marx'ın kapitalizm ve tarihe ilişkin görüşlerinin yeniden yorumlanması, dönüşen kapitalist sisteme, devrimci yapısını yitiren işçi sınıfının yeni rolüne ilişkin yaklaşımlar ortaya koyması bakımından aynı çizgiyi sürdürmektedir. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Frankfurt Okulu üyelerinin kitle kültürünü tanımlamak üzere kullandıkları kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Yapısalcılık |
Propaganda |
Kamuoyu |
Gündem belirleme |
Kültür endüstrisi |
Kitle kültürüne yönelik belki de en kapsamlı analizi ismi eleştirel kuramla özdeşleşen Frankfurt Okulu teorisyenleri yapmıştır. Kitle kültürünü açıklama adına kullanılan “Kültür Endüstrisi” terimi ilk kez Theodor Adorno ve Max Horkheimer'ın ortak kitabı olan “Aydınlanmanın Diyalektiği” (1944) eserinde kullanılmıştır.
4.Soru
Fransız yazar Albert Camus’a (1913-1960) göre aşağıdaki dönemlerden hangisi psikolojinin çağı olarak adlandırılmıştır?
XVIII. yüzyıl |
XVII. yüzyıl |
XIX. yüzyıl |
XX. yüzyıl |
XVI. yüzyıl |
Fransız yazar Albert Camus’a (1913-1960) göre XIX. yüzyıl psikolojinin çağı olarak adlandırlımlıştır. Doğru seçenek C'dir.
5.Soru
Devletin ideolojik aygıtlarının devletin baskı aygıtlarından farkı nedir?
Çok sayıda olmaları |
Yeniden üretim yapmaları |
Sisteme bağlı olmaları |
İdeoloji kullanmaları |
Yönetici sınıfa hizmet etmeleri |
Althusser'e göre devletin ideolojik aygıtlarının ( DİA ) özel ya da devlete ait olmalarının önemli olmadığıdır. Özel DİA'larında da tıpkı devlet kurumu gibi çalışabilmekte olduğunu savunmaktadır. DİA'ların devletin baskı aygıtlarından ( DBA ) farkı, zor kullanmak yerine ideolojiyi kullanarak işlemleridir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.
6.Soru
Kültürel Çalışmalar merkezinin politikleşmesinde hangi düşünür etkin rol oynamıştır?
Grossberg |
Stuart |
Hoggart |
Williams |
Thompson |
Stuart Hall’un sınıfsal, ideolojik ve ırksal kökeni; toplumsal olaylara karşı onu daha duyarlı hale getirmiş sosyalist hareketin içinde yer alarak Merkez’in orta vadede giderek politikleşmesinde de etkin bir aktör olarak rol oynamasına neden olmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.
7.Soru
Devletin ideolojik aygıtlarına dair aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Zor kullanmak yerine ideoloji kullanarak işlerler. |
Toplumsal olarak belirlendikleri halde bağımsız özneler olarak algılanırlar. |
Baskı aygıtları gibi çoğunlukla devletin alanında bulunurlar. |
Hafifletilmiş, gizlenmiş ya da sembolik olarak baskıya başvurabilirler. |
Baskı aygıtlarıyla aralarında birbirini tamamlayan bir işleyiş bulunmaktadır. |
DİA’ların devletin baskı aygıtlarından (DBA) farkı, zor kullanmak yerine ideoloji kullanarak işlemeleridir. Bu aygıtlar, insanların, gerçek varlık koşullarıyla hayali ilişkiler kurmasını sağlayan ve aslında toplumsal olarak belirlendikleri halde kendilerini bağımsız özneler olarak algılamalarını sağlayan ideolojileri üretirler. Kilise, okullar, aile, hukuk sistemi, siyasi sistem, sendikalar, kitle iletişim araçları ve edebiyat, güzel sanatlar, spor gibi kültürel ideolojik aygıtların büyük bölümü devlet alanında değil özel alanda bulunur. Devletin ideolojik aygıtları bu özelliğiyle baskı aygıtlarından ayrılır.
8.Soru
Tüketim Kültürü, Ağırlıklı olarak 1980 sonrası yaygınlaşan ve özünde
I- tüketimi
II-bireyselliği
III- hazcılığı
körükleyen meta odaklı kültürdür.
I |
I, II |
I, III |
II, III |
I, II, III |
Tüketim Kültürü, Ağırlıklı olarak 1980 sonrası yaygınlaşan ve özünde tüketimi, bireyselliği ve hazcılığı körükleyen meta odaklı kültürdür. Doğru cevap E seçeneğidir.
9.Soru
Raymond Williams’ın ……………. televizyonda yer alan farklı programların aynı bütünün bir parçası olduklarını ve süregelen bir akış içerisinde yer aldıklarını ifade eder.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdaki kavramlardan hangisi doğru şekilde tamamlar?
Akış teorisi |
Popüler kültür teorisi |
Kitle kültürü teorisi |
Aktif izleyici teorisi |
Alt kültür teorisi |
Raymond Williams’ın “akış teorisi” televizyonda yer alan farklı programların aynı bütünün bir parçası olduklarını ve süregelen bir akış içerisinde yer aldıklarını ifade eder. Buna göre, televizyonda yer alan farklı programlar, esasta bu bütünsel ve süreğen yapı içerisinde yer alan tek bir metnin parçalarıdır.
Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
10.Soru
Amerikan kültürel incelemeleri İngiliz kültürel incelemelerden ayıran temel farklılık hangi seçenekte yer alır?
Altyapının üst yapı üzerinde belirleyici olduğunu düşünmeleri |
İşçi sınıfının devrimci temele sahip olduğu görüşü |
Aktif izleyici kavramını ortaya koyması |
Frankfurt Okulu'nun görüşlerini devam ettirmesi |
Kapitalist sistemi olumlaması |
Amerikan kültürel çalışmalar, İngiliz kültürel çalışmaların politik yanını ve kapitalizme karşı olan eleştirilerini nötrleştirip Amerikan tarzı bir kültürel incelemeler yaratmıştır. Klasik "aktif izleyici" tanımının yerine aynı anlama gelen fakat kapitalist sistemle bütünleşmiş "çoğulcu alımlama" söylemi getirilmiştir. Böylece kapitalist pazar sisteminin egemen materyal üretim ve ilişki gerçeğini ikinci planda bırakan ideolojik yeni bir çerçeve kurulmuştur. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde kavramsal olarak eleştirinin sahip olması gereken öğeler doğru olarak verilmiştir?
Durum, bakış, nesne |
Ölçüt, eleştirmen, düşünce |
Düşünce, bakış, olgu |
Olgu, ölçüt, eleştirmen |
Kritik, nesne, olgu |
Bir eleştiri için şu üç koşulun birarada, aynı anda bulunması gerekir:
- Bir olgu, bir durum ya da bir nesne
- Doğruluğu, geçerliliği denenmiş, sınanmış bir ölçüt
- O şeyin (olgu, durum, nesne) niteliklerinibulup çıkarabilen, bir ölçütü tanıyıp kullanabilen ve bulgularını ifade edebilen bir özne (eleştiren-eleştirmen)
Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Adorno ve Horkheimer “Aydınlanmanın Diyalektiği” adlı ortak eserlerinde temel olarak neyi eleştirirler?
Kitle toplumu |
Dini kurumları |
Emekçileri ve sendikal hareketleri |
Eğitim kurumlarını |
Sanat üretiminde yapılanları |
Adorno ve Horkheimer “Aydınlanmanın Diyalektiği” adlı ortak eserlerinde (1996) kitle toplumunu eleştirirler.
13.Soru
Meta fetişizmi kavramı aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir ?
Freud |
Marx |
LeBon |
Spengler |
Eliot |
Marx’ın meta fetişizmi kavramı da kitle kültürünün temelini oluşturan metaların kullanım değerlerinin değişim değerler tarafından örtülmesi ve metalara olduklarından çok daha farklı kültürel anl amlar verilmesini anlatır. Doğru cevap B seçeneğidir.
14.Soru
Aydın kimdir sorusunun Batıdaki, Avrupa’daki en yetkin karşılıklarından biri olarak modern edebiyatın, roman sanatının tanınmış ismi Emile Zola ve onun Dreyfus Olayı (ya da Dreyfus Davası) adlı yapıtı gösterilir. Emile Zola, sanatçı, roman yazarı kimliğinin yanısıra “aydın” kimliği ile haksız yere suçlanan Dreyfus’un yanında durur, onu savunur.
Aşağıdakilerden hangisi bu olayda Zola’nın aydın olarak tanımlanmasının sebeplerinden biri değildir?
Sorumluluk almış olması |
Eyleme geçmekten korkmaması |
Özerk bir duruşa sahip olması |
Eleştirel bakış açısıya değerlendirmesi |
Konuyu derinlemesine araştırması |
Zola’nın kimliğinde aydın olmanın gerektirdiği sorumluluk, eylem, özerk duruş ve eleştirel bakış, eleştirel düşünce varlık kazanmış ve yalnızca Fransa’ya değil, tüm dünyaya örnek olmuştur. Emile Zola, hazır-verili değer yargılarıyla değil ırkına, rengine, milliyetine bakmadan yalnızca insan olduğu için, “insanın değeri”ni ölçüt alarak bu davaya bakmış; yurtseverlik, hainlik ya da vatan hainliği gibi olumlu-olumsuz değerlerin istenildiğinde nasıl sömürülebileceğini, gerçeğin-hakikatin üzerini örtmek için nasıl kullanılabileceğini görmüş ve tüm bir toplumun kendisine karşı çıkacağını, suçlayacağını, cezalandırmaya çalışacağını bile bile düşündüğünü, değerli-doğru bildiğini söylemekten çekinmemiş, korkmamış ve tüm baskılara, engellemelere rağmen sesini duyurarak, hem bir sanatçı hem de bir aydın olarak toplumun önünü açmayı, yol gösterici olmayı başarmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişiminin özelliklerinden biri değildir?
Karmaşık biçimsel kurumları gerektirir. |
İzlerkitle homojen bir yapıya sahiptir. |
İçeriği herkese açıktır. |
İzlerkitle kimliksiz bir topluluktur. |
İletişim geri döndürülemezcesine tek yönlüdür. |
Kitle iletişim araçlarının alıcısı olan izlerkitle çeşitli toplumsal kümelerden gelen ve çeşitli niteliklere sahip insanlardan oluşan ayrı türden bir topluluktur. Homojen bir yapıdan söz edilemez.
16.Soru
Althusser ve Marx’ın ortak noktada birleştiği konu aşağıdakilerden hangisidir?
Üst yapı görece özerktir. |
İdeolojik bir yapı da bulunur. |
Kapitalist sistem zamanı gelince kendiliğinden devrimi doğuracaktır. |
Üretim araçlarından ve üretim tarzından oluşan bir ekonomik temel vardır. |
İdeolojiyi yanlış bilinç olarak tanımlar. |
Üretim araçlarından ve üretim tarzından oluşan bir ekonomik temel vardır.
17.Soru
Gramsci’nin 30’u aşkın el yazmalarından oluşan çalışmaları hangi adla yayınlanmıştır?
İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları |
Hapishane Defterleri |
Kamusallığın Yapısal Dönüşümü |
Kültür, Medya ve İdeolojik Etki |
Gramsci ve Felsefe |
Gramsci, cezaevinde kaldığı yıllar boyunca, Marksizm konusundaki görüşlerini ve yorumlarını 30’u aşkın deftere el yazması olarak geçiren Gramsci’nin notları Hapishane Defterleri adı verilerek 1947’de yayımlanmıştır.
18.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi Frankfurt Okulu'nun ikinci dönem temsilcilerindendir?
Theodor Adorno |
Herbert Marcuse |
Max Horkheimer |
Jürgen Habermas |
Walter Benjamin |
Jürgen Habermas Frankfurt Okulu'nun ikinci döneminin önde temsilcileri arasında kabul edilmektedir.
19.Soru
Aşağıda yer alan sözcüklerden hangisi tarihsel süreç içerisinde dilimizde eleştiri kavramını karşılayan sözcükler arasında yer almaz?
Muaheze |
Kritik |
Eleştiri |
Tenkid |
Medih |
Bizim dilimizde eleştiri kavramını karşılayan sözcük, tarihsel süreç içerisinde önce “muaheze”, sonra “tenkid”, daha sonra “kritik” ve en son “eleştiri”dir. Doğru seçenek E seçeneğidir.
20.Soru
Kültürel araştırmaların eleştirel teoriye getirdiği yenilik hangi seçenekte yer almaktadır?
Kitle toplumunun ortaya çıkışını açıklamak |
Kapitalist üretim ilişkilerinin farklı sınıflar üzerindeki etkisini ölçmek |
Medya sahipliğinin içerik üretimi üzerindeki belirleyiciliği açıklamak |
Kültürel öğelerin egemen sınıfların çıkarlarını nasıl yansıttığını ortaya koymak |
Hegemonyaya karşı toplumun direnç noktalarını ortaya koymak |
Kültürel Çalışmalar Ekolünün üyeleri, kitlelerin “atomlaşmış” bireylerden oluşan, edilgin bir topluluk olduğunu varsayan kitle toplumu kuramının doğruluğunu sorgulamış ve bunu mutlak gerçek olarak kabul etmeyerek, sistem içinde tüketicilerin direnme olanaklarına işaret etmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ