Daimiciliğin dayandığı temel felsefe, idealizm ve realizmdir. Değişmeyen evrensel bir eğitim, insanın işlevi her toplumda aynıdır ve düşünme yeteneği ortaktır. İnsanın doğasının evrenselliği edebiyat, tarih ve felsefi ürünlerde görülür. Esasicilik, belli bir felsefeye dayanmaktan çok doğrudan bir eğitim hareketi olarak ortaya çıkmıştır. Daha çok realist az da olsa idealist özellikler taşır. Eğitim programlarının konu alanı üzerinde daha çok durur. Geçmişten gelen ancak zamanın tecrübesinden geçmiş kalıcı olan konulara ve değerlerin seçimine önem verir. Geçmişten gelen bilgi ve değerlerin önemli yanları korunup yeni kuşaklara bunların öğretilmesiyle geç¬mişin başarıları üzerine daha mükemmel uygarlıklar yara¬tılabilir. İlerlemecilik, pragmatizmin eğitime uygulanışıdır. Eğitim aktif ve çocuğun ilgilerine dayalı olmalıdır. Çocuklar; ilgi, kapasite ve özelliklerine uygun bir eğitim programı içinde yetiştirilmelidir. İlerlemecilikte problem çözme yöntemi temeldir. Yeniden kurmacılığın temelinde pragmatizm ve varoluşçuluk vardır. İlerlemeciliğin devamıdır. Uygarlığın bütün temel değerleri gözden geçirilmeli ve yeni bir toplum düzeni oluşturmak üzere okul önderlik etmelidir. Gerçekcilik (Realist) felsefenin esası, maddenin gerçeğine ve varlığına inanmaktır. Evrendeki her şey insanın zihninden bağımsız olarak vardır ve gerçektir. Önce kavram değil, eşya vardır. İnsan önce eşyayı görür, sonra kavram oluşturur. Eğitim, bütün insanlık tari¬hi boyunca doğruluğu tartışmasız kabul edilen değerleri öğretmelidir. Öğrencinin neler öğreneceğine öğretmen karar verir. Çünkü o, öğrenciden daha bilgili, dış dünyayı daha iyi tanıyan ve öğretecek olan bir kimsedir, öğretmen öğrencilere hem bilgi kazandırmalı hem bu bilgilerin uygulamasını göstermelidir. Mükemmel eğitim tamamen öğrencilerin zekâsına ve anlama kapasitesine, öğretmenin bilgisine ve öğretme gücüne, eğitim-öğretim için uygun bir çevreye bağlıdır. Eğitim hayat içinde, hayata uygun olmalıdır, önce teorik bilgiler verilmeli, daha sonra bu bilgilerin pratik hayat içindeki uygulamaları gösterilmeli ve öğrenciye yaptırılmalıdır.