Orhon Türkçesi Deneme Sınavı Sorusu #438496

Aşağıdaki cümlelerden hangisi Orta Türkçe dönemi için kullanılamaz?


Orta Türkçenin başladığı XIII. yy’da bir dünya sistemi kurmuş olan Moğolların yapmış olduğu istilâlar ile Türk dünyasının farklı yer ve zamanlarında yeni yazı dilleri ve bugünün bağımsız dil grupları oluşmuştur.
Orta Türkçe dönemi Türk dilinin dönemlendirmesinde o dili konuşanların kabul ettiği dinin esas alınışına göre ayırt edilmiştir.
XIII. yy’dan itibaren Türk dünyasının doğu kanadında ortaya çıkan Türk yazı dili yanında batı kanadında da yeni bir yazı dili daha kendini göstermiştir.
XIII. yy’da Doğu Türkçesi, Harezm ve Çağatay Türkçesi olarak gelişim göstermiştir.
Bu yy’da Batı Türkçesi, Eski Oğuz Türkçesi (=Eski Anadolu Türkçesi) ve Osmanlı Türkçesi şeklinde devam etmişti.

Yanıt Açıklaması: Türk dilini dönemlendirmede Cengiz hareketinin ‘Orta Dönem’ diye tanımlayabileceğimiz belli bir dönemin başlangıcı olarak alınması son derece isabetlidir, çünkü 840’tan sonra batıya doğru hareketlenen Türk boylarının şekillenmesinde asıl etken, Moğol hareketi olmuştur. Bir bakıma Cengiz (öl. 1227), Orta Asya ve Batı Avrasya’nın bazı yeni unsurlarla da olsa Türkleşmesini sağlamış, ayrıca var olan etnik-dilsel unsurların yeni oluşumlara dönüşmesine yol açmıştır. Başlıca Türk boylarından Oğuz, Kıpçak ve Uygurların bulundukları yerlerde 1200’lerden önce yerleşmiş oldukları iddiasına karşılık onlara şimdiki görünümlerini veren birleştirici tarihî olayın Cengiz çağı ve onun kargaşa dolu yılları olduğu tarihçilerin ortak görüşüdür. Doğru cevap B şıkkındadır.
Yorumlar
  • 0 Yorum