Orhon Türkçesi Deneme Sınavı Sorusu #749707

Zarf-fiiller, zarf olarak kullanılan fiil biçimleridir. 1. -A, -I ve -(y)U ekli fiil zarfları, asıl fiil ile aynı zamanda meydana gelen bir eylemi anlatır. Bu zarf-fiil eki, birleşik fiillerde tasvirî fiili asıl fiile bağlayan ektir. Bugün olduğu gibi Orhun Türkçesinde de en işlek zarffiil ekidir. Hangisi buna bir örnektir?


aç-sar tosık ömez sen bir tod-sar açsık ömez sen “(ey Türk halkı)
acıktığında doyacağını düşünmezsin, bir (de) doyarsan acıkacağını
düşünmezsin” BK K6

türk bodun kılın-galı türk kagan olur-galı şantuŋ balıkka taloy ügüzke
tegmiş yok ermiş “Türk halkı yaratılalı, Türk kağanı tahta oturalı
Şantung şehrine (ve) büyük denize kadar gittiği hiç olmamış” T 18

ötüken yerig konmış te-yin eşidip “(Türk kağanı) Ötüken ülkesine
yerleşmiş diye işitip” T 17

inim köl tigin birle eki şad birle öl-ü yit-ü kazgantım “kardeşim Köl
Tigin ile, iki şad ile (birlikte) öle (ölesiye) yite (yitesiye) kazandım
(çabaladım)” KT D27

bilig bilmez kişi ol sabıg al-ıp yagru bar-ıp üküş kişi öltüg “cahil kişiler
o sözü alıp, (Çin’e) yakın gidip, pek çok kişi öldünüz” KT G7


Yanıt Açıklaması:

ZARF-FİİLLER
Zarf-fiiller, zarf olarak kullanılan fiil biçimleridir.
1. -A, -I ve -(y)U ekli fiil zarfları, asıl fiil ile aynı zamanda meydana gelen
bir eylemi anlatır. Bu zarf-fiil eki, birleşik fiillerde tasvirî fiili asıl fiile
bağlayan ektir. Bugün olduğu gibi Orhun Türkçesinde de en işlek zarffiil
ekidir:
inim köl tigin birle eki şad birle öl-ü yit-ü kazgantım “kardeşim Köl
Tigin ile, iki şad ile (birlikte) öle (ölesiye) yite (yitesiye) kazandım
(çabaladım)” KT D27
kızıl kanım töküt-i kara terim yügürt-i işig küçüg berdim “kızıl kanımı
dökerek, kara terimi akıtarak hizmet ettim” T 52

Yorumlar
  • 0 Yorum