Orhon Türkçesi Deneme Sınavı Sorusu #632643

Aşağıdakilerden hangisi Orhun Türkçesinde kullanılan pekiştirme edatı kullanımına bir örnektir?


Bilgesi Çabışı Ben Ök Ertim

Üze Teŋri Iduk Yer Sub Eçim Kağan Kutı Taplamadı Erinç

Anı Ayıtayın Tip Süledim.

Kaganı Ölti, Buyrukı Begleri Yeme Ölti.

İçre Aşsız Taşra Tonsuz Yabız Yablak Bodunta Üze Olurtum.


Yanıt Açıklaması:

Orhun türkçesinde pekiştirme edatı ok/ök ile yapılır. Ok/ök edatı ile bir zamir, bir zarf ya da bir eylem pekiştirilir. Bilgesi çabışı ben ök ertim “onun danışmanı ve kumandanı bizzat ben idim” t 7, bulunma-çıkma durumuyla kullanılan sontakılar (kisre, üze, ötrü), üze: içre aşsız taşra tonsuz yabız yablak bodun+ta üze olurtum “karnı aç, sırtı çıplak, yoksul ve sefil bir halk üzerine hükümdar oldum” kt d 26, yan cümle bağlaçları (tiyin, tip) anı ayıtayın tip süledim “onu sorayım diye sefer ettim” bk d41, bağlaç orhun türkçesinde bağlaç olarak azu ‘veya, yoksa, yahut’, takı ‘ve, dahi’, ulayu ‘ve’, yeme ‘ve, dahi, … da’, yan cümle bağlacı olarak tiyin ‘diye, için’ ve tip ‘diye’ sözleri kullanılır. Kaganı ölti, buyrukı begleri yeme ölti “hakanları öldü, kumandanları, beyleri de öldü” bk d16 bulunma-çıkma durumuyla kullanılan sontakılar (kisre, üze, ötrü), içre aşsız taşra tonsuz yabız yablak bodun+ta üze olurtum “karnı aç, sırtı çıplak, yoksul ve sefil bir halk üzerine hükümdar oldum” kt d 26.

Yorumlar
  • 0 Yorum