Orhon Türkçesi Deneme Sınavı Sorusu #632753

Aşağıdakilerden hangisi sürekli geçmiş zamanı tanımlamaktadır?


Geniş-şimdiki zaman ekleri ve er- yardımcı fiili üzerine belirli geçmiş zaman eki -DI getirilerek yapılır.

Geniş-şimdiki zaman eylem sıfatları ve er- yardımcı fiili üzerine, belirsiz geçmiş zaman eki –mIş getirilerek yapılır.

-mIş ekli anlatılan geçmiş zaman eki üzerine er- yardımcı fiili getirilerek yapılır.

-tAçI ekli gelecek zaman eylem sıfatı üzerine er- yardımcı fiilinin belirli geçmiş zaman eki getirilerek yapılır.

Bu geçmiş zaman, anlatanın görmediği eylemler için kullanılır.


Yanıt Açıklaması:

Sürekli Geçmiş Zaman 1. -(X)r / -Ar er-ti (geniş zamanın hikâyesi) Geniş-şimdiki zaman ekleri ve er- yardımcı fiili üzerine belirli geçmiş zaman eki -DI getirilerek yapılır: yanıgma yagıg kelür-ür er-tim “dönen (kaçan) düşmanı getirir idim” T 53 - 2. -(X)r / -Ar ermiş (geniş zamanın rivayeti) Geniş-şimdiki zaman eylem sıfatları ve er- yardımcı fiili üzerine, belirsiz geçmiş zaman eki –mIş getirilerek yapılır: azkına türük bodun yorı-yur er-miş “azıcık Türk halkı ilerliyormuş” T 9-10 , Uzak Geçmiş Zaman mIş ekli anlatılan geçmiş zaman eki üzerine er- yardımcı fiili getirilerek yapılır: 1. -mIş erti (belirsiz geçmiş zamanın hikâyesi) ol ödke kul kullug kü? kü?lüg bol-mış er-ti “O zamanda köleler köle sahibi, cariyeler hizmetçi sahibi olmuş idi” BK D18 Gerçekleşmeyen Gelecek Zaman -tAçI ekli gelecek zaman eylem sıfatı üzerine er- yardımcı fiilinin belirli geçmiş zaman eki getirilerek (gelecek zamanın hikâyesi) yapılır: türük bodun adak kamşattı yablak bol-taçı er-ti “Türk halkının ayakları titredi, (neredeyse) kötü olacak idi” BK D30-31 , 2. Zaman ve Kip Çekimleri: 2.2.2. -mIş Ekli Geçmiş Zaman Bu geçmiş zaman, anlatanın görmediği eylemler için kullanılır. Orhun Türkçesinde öznenin 3. kişi olduğu örnekler vardır. üze kök te?ri asra yagız yer kılıntukda ekin ara kişi oglı kılın-mış “yukarıda mavi gök, aşağıda kara toprak yaratıldığında ikisinin arasında insanoğlu yaratılmış” KT D1

Yorumlar
  • 0 Yorum