Orhon Türkçesi Deneme Sınavı Sorusu #1405041

"kiľi ogln˭ta üze (e)çüm (a)pam bum()n
k(a)g(a)n (i)ľt(e)mi k(a)g(a)n ol(u)rm()ľ
ol(u)r(u)p(a)n türü˭k [b]od(u)n()Ĭ ilin
törüsin tuta birm(i)ľ iti birm(i)ľ tört
bul(u)Ĭ k˭oop y(a)g (e)rm(i)ľ sü
sül(e)pen tört bul(u)Ĭd(a)k bod(u)n(u)g
[kop almľ kop baz klmľ] b(a)ľl()g()g
[yü]küntürmiľ tizlig[ig sökürmiľ ilgerü
kadrkan yľka tegi kirü]"

Yukarıdaki Bilge Kağan Yazıtından alınan metnin çevirisi hangisidir?


ønsano÷lunun üzerine atam dedem
Bumn Ka÷an, øútemi Ka÷an tahta
oturmú. Tahta oturarak Türk
milletinin ülkesine devletine hakim
olmuú (ve) düzenlemiú. Dört taraf hep
düúman imiú. Asker sevk ederek dört
taraftaki milleti hep almú hep
ba÷ml klmú, baú olana baú
e÷dirmiú, dizi olana diz çöktürmüú.
Do÷uda Kingan da÷larna kadar
batda

Demir Kap’ya kadar (kendi insann)
yerleútirmiú. øki (snr) arasnda pek
da÷nk (yaúayan) Köktürkleri düzene
sokarak öylece hükmeder imiú. Bilgili
ka÷an imiú, yi÷it ka÷an imiú, veziri de
bilgili imiú úüphesiz, yi÷it imiú
úüphesiz. Beyleri de milleti de itaatli
(düzgün) imiú. Onun için ülkeyi öylece elinde tutmuútur, ülkeyi elinde
tutup yasay düzenlemiú. Kendisi
öylece vefat etmiú.

Yu÷ (yas) töreni yapc (ve) a÷layc
(olarak) do÷uda gün do÷usundaki
Bükli Çöl halk, Çin, Tibet, Avar,
Rum (Bizans), Krgz, Üç Kurkan,
Otuz Tatar, Ktay, Tatab.... bunca
halklar gelerek a÷lamú, yu÷ töreni
yapmú. Öylesine úöhretli ka÷anmú.
Ondan sonra küçük kardeúi ka÷an olmuú úüphesiz, çocuklar ka÷an olmuú
úüphesiz. Ondan sonra kardeúi
a÷abeyi gibi

birbirinin aleyhine çevirdi÷i için Türk
milleti vatan hâline getirdi÷i ülkesini
elden çkarmú, tahta oturttu÷u
ka÷ann kaybetmiú. Çin halkna, bey
olmaya lâyk erkek evlâdn kul kld,
hanm olmaya lâyk kz çocu÷unu
cariye yapt. Türk beyleri Türk adn
brakt, Çin’e tâbi olan beyler Çin
adlarn alarak Çin hakanna tâbi
olmuú, elli yl

iúi gücü vermiúler (hizmet etmiúler).
Do÷uda, gün do÷usunda Bükli
ka÷anna kadar sefer etmiúler, batda
Demir Kap’ya kadar sefer etmiúler,
Çin ka÷an için (baúkalarnn)
ülkesini devletini (töresini) almúlar.
Türk avam (cahil) halk úöyle demiú:
“Vatan olan millet idim, vatanm
úimdi nerede? Kime (kim için) vatan
kazanrm (fetih yaparm)?” der imiú.


Yanıt Açıklaması:

ønsano÷lunun üzerine atam dedem
Bumn Ka÷an, øútemi Ka÷an tahta
oturmú. Tahta oturarak Türk
milletinin ülkesine devletine hakim
olmuú (ve) düzenlemiú. Dört taraf hep
düúman imiú. Asker sevk ederek dört
taraftaki milleti hep almú hep
ba÷ml klmú, baú olana baú
e÷dirmiú, dizi olana diz çöktürmüú.
Do÷uda Kingan da÷larna kadar
batda

Yorumlar
  • 0 Yorum