Orta Asya Türk Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #665640

Aşağıdakilerden hangisi 1723 yılının Şubat-Mart aylarında Kazak Hanlığı'nda yaşanan Aktaban Şubırındı (Büyük Felaket)olarak adlandırılan ve uzun bir süre Kazakların hafızalarından silinmeyen bu olayın sonuçlarından biridir?  


Esen-Buka Han tarafından sultanlar Çu vadisine yerleştirilmiştir. 

Kazaklar'ın büyük bir kısmı Doğu Deşt-i Kıpçak'a geri dönmüşlerdir.

Kazak Hanlığı'nın cüzlere ayrılması kesinleşmiştir. 

Kazak hanlığı Mangıtların desteğini yitirmiştir. 

Kazaklar Özbeklerle iki rakip halk haline gelmiştir. 


Yanıt Açıklaması:

Rus işgal sürecine geçmeden Kazak Hanlığı’nı ve halkını etkileyen başka bir husustan söz etmek gerekir. 16. yüzyılın ortalarından itibaren Kazak hanlarının akınlar düzenlediği Kalmuklarla (Oyratlar) Tevke Han zamanında önemli savaşlar yapılmıştır. 1718 yılında Tevke Han’ın ölümü ile 1722 yılı sonunda Çin imparatoru Kansi’nin ölümü Kalmukları harekete geçirmiştir. O güne kadar aralarında büyük mücadeleler olan Çinliler ile barış anlaşması yapan Kalmuklar, bütün güçlerini Kazaklara yönelterek 1723 yılının ŞubatMart aylarında hücuma geçmişler ve onlara ağır zayiat verdirmişlerdir. Kazaklara insan, mal ve toprak kayıpları yaşatan bu son Moğol istilası kayıtlara Aktaban Şubırındı (Büyük Felaket) olarak geçmiş ve bu hadise çok uzun süre Kazakların hafızasında yer etmiştir. Bu hadise Kazak Hanlığı’nın cüzlere ayrılmasını kesinleştirdiği gibi başka bir önemli gelişmenin de temelini oluşturmuştur: Kazak topraklarının Ruslar tarafından işgali.

Yorumlar
  • 0 Yorum