Osmanlının önemli gelir kaynaklarından biri, ‘avârız-ı divaniye’ veya kısaca ‘avârız’ denen olağandışı vergilerdir. Bunlar başlangıçta savaş harcamalarını finanse etmek için konmuş, 17. yüzyılın sonlarından itibaren olağan vergiler haline gelmişti. Avârız yükümlülükleri nüzül, sürsat ve iştirâ olarak aynî ve avârız gibi nakdî vergilerdir. Mukâtaalar doğrudan devlet işletmeleri, devlete ait bir gelir payının tahsili işi, inhisar haline getirilen herhangi bir kuruluşun işletme hakkı veya üretilen malı satın alma tekeli oluşturma gibi özellikler taşıyabilirler. Mukâtaaları günümüz yaklaşımıyla (genellikle özel teşebbüs tarafından işletilen) Kamu iktisadî teşebbüsleri olarak görmek mümkündür. Kara ve deniz gümrükleri, darphaneler, madenler ve Şaphâneler buna örnek olarak verilebilir. İslâm devletlerinde zimmî statüsündeki Müslüman olmayan faal erkek nüfustan alınan gelire ise cizye denmektedir. Doğru cevap D’dir.