Osmanlı İktisat Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #809246

Piskopos Kalemi ismiyle de anılan ve önemli olmayan gelirini denetleyen Osmanlı gelir kalemi aşağıdakilerden hangisidir?


Ziyade-i cizye

Haslar Mukâtaası

Kefe Mukâtaası

Şıkk-ı sânî

Ağnâm Mukâtaası


Yanıt Açıklaması:

Ziyade-i cizye; sultan, vezir vs. vakıflarındaki cizye, âdet-i ağnâm ve avârız türünden bazı gelirler ile ilgiliydi. Bu büro 1691 cizye reformundan sonra lağvedilmiş ve gelir kaynaklarının hemen hepsi Cizye Muhasebesine aktarılmıştır. Haslar Mukâtaası; bazı mukâtaa gelirlerini ve bunlardan vezir vs. gibi devlet adamlarının haslarına karşılık ayrılan tahsisatlarını denetlerdi. Bu arada âdet-i ağnâm gibi gelir kaynaklarının hesabını tutar; özellikle Rumeli ve Güneydoğu Anadolu’daki bazı mukâtaaları ve mahallî kalemleri ve bunların gelirinden vezir vs. haslarına karşılık ayrılan tahsilatı yönetirdi. Kefe Mukâtaası; Kırım ile Ege sahil ve adalarındaki bazı mukâtaaların gelirleri ile bazı kale mevâcibleri, vazifeler ve salyâne harcamalarını denetler, İzmir, Aydın ve Kırım’da bazı önemli mukâtaaların hesabını tutardı. 1733’te İstanbul Mukâtaası ile birleşmiştir. Ağnâm Mukâtaası; özellikle Rumeli bölgesindeki koyun vergileri (âdet-i ağnâm ve ağnâm-ı celebkeşân) hesaplarına bakardı. Piskopos Kalemi ismiyle de anılan ve önemli olmayan gelirini denetleyen kalem ise Şıkk-ı sânî’dir. Doğru cevap D’dir.

Yorumlar
  • 0 Yorum