İlk safhada şehirler, mahalleler itibariyle sayılır. Tarımla uğraşmayan şehir nüfusu
vasıtasız vergi ödemez, sadece avârız ve (müslüman olmayanlar) cizye öderlerdi.
Sayım defterleri bu tür vergiler için de dayanak olmakla birlikte bunların
miktarını vermezdi. Şehirli nüfus hazine hassı kavramına dâhil olan mukâtaa sistemi
dolayısıyla vasıtalı vergiler ödemekte idiler.