Osmanlı İktisat Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #821647

Aşağıdakilerden hangisi toprak üzerinden alınan vergilerden biridir ?


Şânu’l-mer’a

Resm-i çift bozan

Resm-i ağnam

Resm-i ganem

Adet-i ağnam 


Yanıt Açıklaması:

Yerleşik veya konar-göçer reaya, kullandıkları topraklara karşılık toprak sahibine bazı vergi ve tazminat öderlerdi. Başlıcaları şunlardır:

  1. Resm-i çift. Bir çiftlik toprak için yılda bir defa alınırdı. Yarım (nim) çiftlik için bunun yarısı ödenirdi. Sasanîlerden beri var olan bir altınlık bu vergi, konargöçerlerin işletmeye açtıkları topraklar için daha azdı. b. Resm-i çiftbozan. Devlet ilke olarak toprakların düzenli bir şekilde işletilmesini istiyordu. Kullanımına bırakılan toprağı 3 yıl üst üste boş bırakan çiftçinin toprağı elinden alınıp bir başkasına verilirdi. Köylünün toprağı boş bırakmasıyla zarara uğrayan dirlik sahipleri, eğer köylü başka bir tımarda çalışmış ise tekrar öşür ve çift resmi istemek hakkına sahipti. Başka mesleklere girmek için toprağını terkedip ‘çiftbozan’ reayadan ise çiftbozan resmi veya leventlik akçesi denen bir tazminat alınırdı. c. Resm-i zemin ve resm-i dönüm. Yerleşik veya konar-göçer reayanın çiftlik statüsünün dışındaki topraklar için ödedikleri vergilerdi. Bunlar dönümüne ve verimine göre senelik ve maktu olarak sahib-i arza ödenirdi. d. Resm-i tapu. Bina yapılarak veya harman yeri şeklinde kullanılarak ziraî faaliyetin dışında bırakılan mîrî topraklardan maktu olarak alınırdı. Sonraları bedel-i öşr, mukataa-i zemin veya icâre-i zemin denmiştir. e. Resm-i asiyab. Dirlik içerisinde işletilen değirmenden maktu olarak alınırdı
Yorumlar
  • 0 Yorum