Osmanlı İktisat Tarihi Deneme Sınavı Sorusu #1132871

Osmanlılar poliçeye benzeyen bir belgeyi sıklıkla kullanmışlardır. Uzun mesafeli ticaretin finansmanında önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Bu belgenin temel amacı, uzun mesafeli ticareti ve fon akışını kolaylaştırmaktı. Bu belge nakit kadar sağlam kabul edilmekteydi ve Osmanlılar bu belgeyi devletin mali işlemlerinde bile kullandılar. Bu belgeye ne ad verilir?


Flori

Asper

Süftece

Tefâvüt-i hasene

Hasene-i sultaniye


Yanıt Açıklaması:

Akçe ya da akçayı Batılı kaynaklar yunanca aspron kelimesinden esinlenerek, asper ya da aspre olarak belirtirler. Bu terim, 12. yüzyılda Irak Selçukluları tarafından kullanılmıştı. Osmanlı sikkeleri gümüş akçe ile bakır mangırdan oluşuyordu. Mangır, mankur ya da pul adı verilen bakır sikkeler, küçük hacimli alış verişlerde kullanılan, bozuk para hükmündeki küçük paralardır. Osmanlı Devleti yabancı sikkelerin tedavülüne izin vermekteydi. Dolaşımdaki diğer paralar iki büyük gümüş paraydı: Hollanda kaynaklı esedi kuruş ve İspanya kaynaklı real kuruş. Real kuruş 17. yüzyılın ortalarına kadar popülerdi, fakat bu tarihten itibaren ortadan kayboldu. Esedi kuruş işte bu ortadan kayboluştan sonra popüler para oldu. Osmanlı tarihinin en popüler altın parası ise Türkçede yaldız altunu diye adlandırılan Venedik dükası oldu. Flori de denilen düka altınlarının üzerine, dolaşımına resmi olarak izin verildiğini gösteren (şah) damgası vurulmuştur. Bu uygulama Osmanlılar tarafından altın para bastırılmasına başlanınca, yabancı paraların geçerliliklerini korumaları amacıyla geliştirilmiştir. Osmanlıların kendi adlarına bastırdıkları ve sultani ya da hasene-i sultaniye adı verilen ilk altın sikkeler, Fatih Sultan Mehmet döneminde (1477-78) basıldı. Osmanlı Devleti geçici süreler için sikkelerin hazineye giriş ve çıkış kurlarını farklılaştırarak ek gelir elde etmiştir. 16. yüzyıldan itibaren geliştirilen bir uygulamada, altın ve gümüş paralar piyasa rayicinin 1-2 akçe aşağısından hazineye alınıp, bu rayicin üstünde masraf gösteriliyordu. Aradaki fark tefâvüt-i hasene ve guruş adı altında hazineye gelir kaydedilirdi. Osmanlılar poliçeye benzeyen süftece ve kitabu’l-kadı (kadı mektubu) diye adlandırılan belgeleri sıklıkla kullanmaktaydılar. Uzun mesafeli ticaretin finansmanında süfteceler, poliçeler ya da kredi mektupları önemli araçlardı. Süftecelerin temel amacı, uzun mesafeli ticareti ve fon akışını kolaylaştırmaktı. Süfteceler nakit kadar sağlam kabul edilmekteydiler. Osmanlılar süfteceyi devletin mali işlemlerinde bile kullandılar.

Yorumlar
  • 0 Yorum