Osmanlı İktisat Tarihi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1697 ile 1728 yılları arasında Osmanlı'da üretilen yeni altın sikkelerden birisi değildir?
Sultani |
Tuğralı |
Zincirli |
Fındık |
Cedid İstanbul |
Sultani Fatih Sultan Mehmet zamanında basılan altın sikkelerdir. Diğerleri ise 1697 ile 1728 yılları arasında basılmıştır. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Osmanlı İmparatorluğu finans tarihinde en değerli yabancı kaynaklı altın paranın adı nedir?
Real |
Esedi |
Flori |
Sultani |
Mangır |
Osmanlı tarihinin en popüler altın parası ise Türkçede yaldız altunu diye adlandırılan Venedik dükası oldu. Flori de denilen düka altınlarının üzerine, dolaşımına resmi olarak izin verildiğini gösteren (şah) damgası vurulmuştur.
3.Soru
I. Esnaf sandıkları
II. Avarız sandıkları
III. Tarım kesimi
Yukarıdakilerden hangileri Halk Zümresi için önemli olan dayanışma ve sosyal güvenlik ihtiyaçları kapsamında kullanılır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Halk zümresi kesimimi, dayanışma ve sosyal güvenlik ihtiyaçları için (vergi ödemek konusu da dahil olmak üzere) vakıflar ve çeşitli yardım sandıkları önemlidir. Verilen üç seçenek de doğrudur. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
- Tuna
- Fırat/ Dicle
- Nil
- Sakarya
Yukarıdaki nehirlerden hangisi/hangilerinde Osmanlı döneminde seyri sefer yapma olanakları vardır?
I,II |
I,II,III |
II,III,IV |
I,IV |
I,II,III,IV |
I,II,III
Sakarya seyri sefer uygun değildir.
5.Soru
Osmanlıda ilk toplu iş sözleşmesi nerede yapılmıştır?
İstanbul |
İzmir |
Halep |
Kütahya |
Üsküp |
İlk Toplu İş Sözleşmesi: Günümüzde toplu iş sözleşmelerinin çalışanlara sosyal nitelikte destekler sağladığı düşünüldüğünde, Osmanlı Devleti’nde gerçekleştirilen ilk toplu iş sözleşmesi dikkat çekicidir. Bu sözleşmenin Kütahya’da çalışan fincancı esnafı tarafından imzalandığı bilinmektedir. Fincancı esnafının 1776 yılında ücret ve diğer haklar konusunda imzaladığı bu sözleşme dünyada da ilk toplu sözleşme özelliği taşımaktadır.
6.Soru
I. Amerika
II. Rusya
III. Avusturya
IV. Yunanistan
Yukarıdaki devletlerden hangisi/hangileri Müslümanları Osmanlıya göçe zorlayan devletlerden birisidir?
Sadece I |
I,II |
III,IV |
II,III,IV |
I,II,III,IV |
II,III,IV Doğrudur. Amerika’dan böyle bir zorlama yoktur.
7.Soru
I. Vasiyetname
II. Vakıf yoluyla aktarılan para ve mülkler
III. Bir defaya mahsus olmak üzere yapılan bağışlar
Yukarıdakilerden hangileri Mesleki kuruluşların uygulamalarına gelir kaynağı olarak gösterilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Sandıkların geliş kaynakları çeşitliydi; vasiyetname ya da vakıf yoluyla aktarılan para ve mülkler, bir defaya mahsus olmak üzere yapılan bağışlar ve sandıkta işletilen sermayenin neması da gelirler arasında bulunmaktaydı. Bu sebeple verilen üç açıklama da doğrudur. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
II. Mahmud'un İngilizler'den alındıktan bir sene sonra ünlü Tekirdağ Gezisi'ni gerçekleştirdiği Swift isimli Osmanlı'nın ilk buharlı gemisi hangi yıl satın alınmıştır?
1818 |
1823 |
1828 |
1831 |
1836 |
Buharlı gemilerin Osmanlı limanlarına gelişi, 19. yüzyılın ikinci çeyreği başlarına tekabül etmektedir. 1828’de İngilizler tarafından padişaha satılan Swift isimli gemi, Osmanlılara ait ilk buharlı gemidir. Halkın “buğu gemisi” olarak tanımladığı ve bir müddet İngiliz personeli tarafından kullanılan bu gemiyle padişah II. Mahmud, 1829 yılında meşhur Tekirdağ seyahatini gerçekleştirmiştir.
9.Soru
Osmanlı Devleti'nde dirlik sahiplerinin topraklarıyla orantılı miktarda beslemekle yükümlü olduğu askerlere ne ad verilirdi?
Cebelü |
Ortakçı |
Miri |
Eşkincü |
Lağımcı |
Dirlik sahipleri, topraklarıyla orantılı miktarda asker beslemek zorunda ve savaş zamanı geldiğinde bu askerleri savaşa hazırlamak ve getirmekle yükümlüydü. Bunlara cebelü denirdi. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ahi Evren'in kurduğu ilk debbağ esnaf-sanayi birliğini özelliklerinden biridir?
12. yüzyılın başında inşa edilmiştir |
Sermayesi vakıflar tarafından karşılanmıştır |
Konya'da kurulmuştur |
Mevlevi felsefesi üzerine kurulmuştur |
Osmanlı padişahları desteklemiştir |
1205-1220 yıllarında Kayseri'de Selçukluların desteğiyle modüler sistem halinde oluşumu tamamlanarak kurulan bu ilk sanayi çarşısının /sitesinin alt yapısının inşası için gerekli sermaye ve yatırım ihtiyacı vakıflar tarafından karşılanmış olup, Ahi Evren'in. fütüvvet felsefesinden ilham almıştır. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
- Pereme
- Hazine-i hassa vapur kumpanyası
- Şirket-i Hayriye
- Adalar vapuru
Yukarıdaki gemi/kayık ve şirketlerden hangisi/hangileri İstanbul şehiriçi deniz seferinde kullanılanlardan birisidir?
I,II |
I,III |
I,II,III |
II,III |
I,II,III,IV |
I, II, III doğrudur.
Pereme: boğaz ulaşımında kullanılan kayık.
Hazine-i hassa vapur kumpanyası: 1843 te kurulan Boğaziçi , adalar, Gemlik, İzmit’e sefer düzenleyen şirket
Şirket-i Hayriye: 1851-1945 arası İstanbul seyri sefer yapan şirkettir. Kurucuları ali ve Fuat paşadır.
12.Soru
Osmanlı Devleti’nde ilk sikkeyi hangi hükümdar bastırmıştır?
I.Osman |
Orhan Bey |
I. Murad |
I. Bayezid |
I. Bayezid |
Osmanlılar kendi adlarına ilk sikkeyi İlhanlıların Anadolu’daki egemenliklerinin sona ermesinden sonra, Orhan Bey zamanında (1326-27) bastırdılar. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
13.Soru
Balta Limanı Ticaret sözleşmesi hangi devletle ve kaç yılında imzalanmıştı?
Aşmanya-1839 |
Fransa-1840 |
İngiltere-1838 |
Venedik-1830 |
İtalya-1860 |
Balta Limanı Ticaret sözleşmesi 16 Ağustos 1838 yılında İngiltere ile imzalanmıştır.
14.Soru
Yeniçeri taburlarına ne isim verilirdi?
Uç |
Kenar |
Köşe |
Bucak |
Orta |
Orta, yeniçeri taburlarına verilen isimdi. Doğru cevap E seçeneğidir.
15.Soru
Osmanlıda esnafı eğiten ve zaman zaman bütün Osmanlı ülkelerini dolaşıp kalfalık, ustalık imtihanları yapan kimselere ne ad verilirdi?
Ahibaba |
Ahievren |
Fütüvvet |
Debbağ |
Tellal |
Esnaf birliklerinin manevi merkezi Kırşehir’di. Debbağların ve hatta bütün esnafın piri sayılan Ahi Evren’in halefleri, Ahibabalar, asırlar boyu Osmanlı esnafının birliğini sembolize etmişlerdir. Bunlar zaman zaman bütün Osmanlı ülkelerini dolaşırlar, hatta Bosna-Hersek ve Kırım gibi uzak bölgelere gidip oralarda kalfalık, ustalık imtihanları yaparlar ve peştemal kuşatırlardı.
16.Soru
"Askeri zümreye bağlı olan, bir kısım bürokrasi ile yeniçerilerden oluşurdu."
Bu tanıma uyan Osmanlı Devlet Görevlisi aşağıdakilerden hangisidir?
İlmiye-Adliye |
Kapıkulları |
Bürokratlar |
Tımarlı Sipahiler |
Emeklilik |
Askeri zümrenin ikinci grubunu kapıkulları oluştururdu. Kapıkulları bir kısım bürokrasi ile yeniçerilerden meydana gelirdi. Bunların emeklilik yaşı da yoktu. Bu durumda doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tağşiş uygulamasına başvurulmasının nedenlerinden biri değildir?
Bütçe açıkları ve devletin ek gelir sağlama ihtiyacı duymasıyla |
Ekonominin para talebinde meydana gelen artış nedeniyle tedavüldeki para miktarını artırma ihtiyacının ortaya çıkmasıyla |
Bazı toplumsal kesimlerden kâr elde etme amacıyla gelen enflasyon taleplerinin önüne geçebilmek amacıyla |
Darphanelerin kötü işletilmeleri nedeniyle |
Tedavüldeki madenî paralar sık kullanımdan dolayı eskidiği için sikkelerin kenarlarının kırpılması zorunluluğu nedeniyle |
ÇÖZÜM: Tağşişin çeşitli amaçları vardır: Bütçe açıkları ve devletin ek gelir sağlama ihtiyacı duyması gibi mali nedenlerle; ekonominin para talebinde meydana gelen artış nedeniyle tedavüldeki para miktarını artırma ihtiyacının ortaya çıkmasıyla; bazı toplumsal kesimlerden kâr elde etme amacıyla gelen enflasyon taleplerini karşılama amacıyla; darphanelerin kötü işletilmeleri nedeniyle; tedavüldeki madenî paralar sık kullanımdan dolayı eskidiği için sikkelerin kenarlarının kırpılması zorunluluğu nedeniyle tağşiş yapılmıştır. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.
18.Soru
Osmanlıda ticaretin ve üretimin düzenlenmesi amacıyla çıkarılan ilk kanunlar hangi padişah zamanına rastlar?
Yıldırım Beyazıt |
Fatih Sultan Mehmet |
Yavuz Sultan Selim |
Kanuni Sultan Süleyman |
IV. Murat |
Elimizde mevcut, Osmanlı Devleti’nin esnafa ilişkili düzenlemelerini de içeren genel kanunnâmeler, Fatih Sultan Mehmed (855-886/1451-1481) döneminden itibaren başlamaktadır.
19.Soru
Osmanlılar poliçeye benzeyen bir belgeyi sıklıkla kullanmışlardır. Uzun mesafeli ticaretin finansmanında önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Bu belgenin temel amacı, uzun mesafeli ticareti ve fon akışını kolaylaştırmaktı. Bu belge nakit kadar sağlam kabul edilmekteydi ve Osmanlılar bu belgeyi devletin mali işlemlerinde bile kullandılar. Bu belgeye ne ad verilir?
Flori |
Asper |
Süftece |
Tefâvüt-i hasene |
Hasene-i sultaniye |
Akçe ya da akçayı Batılı kaynaklar yunanca aspron kelimesinden esinlenerek, asper ya da aspre olarak belirtirler. Bu terim, 12. yüzyılda Irak Selçukluları tarafından kullanılmıştı. Osmanlı sikkeleri gümüş akçe ile bakır mangırdan oluşuyordu. Mangır, mankur ya da pul adı verilen bakır sikkeler, küçük hacimli alış verişlerde kullanılan, bozuk para hükmündeki küçük paralardır. Osmanlı Devleti yabancı sikkelerin tedavülüne izin vermekteydi. Dolaşımdaki diğer paralar iki büyük gümüş paraydı: Hollanda kaynaklı esedi kuruş ve İspanya kaynaklı real kuruş. Real kuruş 17. yüzyılın ortalarına kadar popülerdi, fakat bu tarihten itibaren ortadan kayboldu. Esedi kuruş işte bu ortadan kayboluştan sonra popüler para oldu. Osmanlı tarihinin en popüler altın parası ise Türkçede yaldız altunu diye adlandırılan Venedik dükası oldu. Flori de denilen düka altınlarının üzerine, dolaşımına resmi olarak izin verildiğini gösteren (şah) damgası vurulmuştur. Bu uygulama Osmanlılar tarafından altın para bastırılmasına başlanınca, yabancı paraların geçerliliklerini korumaları amacıyla geliştirilmiştir. Osmanlıların kendi adlarına bastırdıkları ve sultani ya da hasene-i sultaniye adı verilen ilk altın sikkeler, Fatih Sultan Mehmet döneminde (1477-78) basıldı. Osmanlı Devleti geçici süreler için sikkelerin hazineye giriş ve çıkış kurlarını farklılaştırarak ek gelir elde etmiştir. 16. yüzyıldan itibaren geliştirilen bir uygulamada, altın ve gümüş paralar piyasa rayicinin 1-2 akçe aşağısından hazineye alınıp, bu rayicin üstünde masraf gösteriliyordu. Aradaki fark tefâvüt-i hasene ve guruş adı altında hazineye gelir kaydedilirdi. Osmanlılar poliçeye benzeyen süftece ve kitabu’l-kadı (kadı mektubu) diye adlandırılan belgeleri sıklıkla kullanmaktaydılar. Uzun mesafeli ticaretin finansmanında süfteceler, poliçeler ya da kredi mektupları önemli araçlardı. Süftecelerin temel amacı, uzun mesafeli ticareti ve fon akışını kolaylaştırmaktı. Süfteceler nakit kadar sağlam kabul edilmekteydiler. Osmanlılar süfteceyi devletin mali işlemlerinde bile kullandılar.
20.Soru
(1389-1402) döneminde kim tarafından Antalya ve Alanya ele geçirilerek (1391) Akdeniz’deki etkinlik artmış, kumaş ve kimyevi madde ile şeker ve baharat ticaretinin hatırı sayılır bir kısmı Osmanlıların eline geçmiştir?
Fatih Sultan Mehmet |
Yıldırım Bayezid |
Orhan Gazi |
III. Murad |
III. Mehmed |
Yıldırım Bayezid (1389-1402) döneminde Antalya ve Alanya ele geçirilerek (1391) Akdeniz’deki etkinlik artmış, kumaş ve kimyevi madde ile şeker ve baharat ticaretinin hatırı sayılır bir kısmı Osmanlıların eline geçmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ