Bu araziler, Hıristiyanlardan feth olunmuş ve rakabesi yani çıplak mülkiyeti devlete ait olan topraklardır. Fakat bunların tasarruf hakkı tapu resmi denilen peşin bir kira bedeli alındıktan sonra, daimî ve irsî bir nevi kiracılık sözleşmesiyle onları işleyecek olan köylülere (reâyâ) bırakılmıştır. Reâyâ, kiracısı bulunduğu bu toprakları işleyerek elde ettiği mahsulden devlete veya devletin tayin ettiği sipahiye, öşür denilen bir vergiyi ödemekle mükelleftir. Bazı hallerde ise yarıcılık usûlü ile çiftlikler köylüye ekip biçmeye verilebilirdi. Bu durumda tarla ve tohum devletten, emek ise köylüden olurdu. Bu toprakları ekip biçen reâyâ ayrıca resm-i çift adı altında bir vergi daha öderdi ki, XVI. yüzyılın büyük hukukçusu Ebu’s-suûd Efendi bunu harâc-ı muvazzaf olarak değerlendirmektedir. Bu tür toprakları dirlik sahibi olan sipahi kendisi işleyemez ve çiftçinin elinden de sebepsiz yere alamazdı. Çiftçinin toprağı işleme şartları, hangi üründen hangi oranda vergi ödeyeceği ve ne zaman ödeneceği gibi hususlar sancak kanunnâmeleri’nde tek tek açıklanmıştı.