Tanzimat döneminde gelişmesini en geç tamamlayan kurumlardan biri de adliye teşkilâtıdır. Bunun nedeni, görev alanının dini boyutlu olmasından dolayı, ulemanı n ve halkın tepkisini çekmek istemeyen Tanzimatçıların bu sahaya geç el atmalarıdır. Yapılacak bir düzenlemenin tepki doğurma ihtimali, reformcuları temkinli davranmaya sevk etti. 1868’de Meclis-i Ahkâm-ı Adliyye’nin ikiye bölünmesiyle oluşturulan Divan-ı Ahkâm-ı Adliyye, şer’i, cemaat ve ticaret mahkemelerinin dışındaki nizamiye mahkemelerinin temyiz makamı olarak görev yapmaktaydı. 1869’da nizamiye mahkemelerinin ayrıntılı bir içtüzüğü hazırlandı. Neticede 30 Kasım 1875’te Ahmed Cevdet Paşa’nın atanmasıyla birlikte Adliye Nezareti kurularak hükümette bir nazırla temsil edilmeye başlandı.