Osmanlı tebaasını oluşturan her zümre fermanı kendi açısından yorumladı; Müslümanlar, gayrimüslimlere verilen yeni haklardan hoşlanmadı; gayrimüslimler ise, fermanla birlikte büyük bir beklenti ve ümide kapıldı. Öte yandan çıkarları zedelenen ulema, âyan ve hatta, valiler, şeriatın çiğnendiğini ve Müslümanların gâvurlarla aynı seviyeye getirildiğini belirterek halkı tahrik etti. Tanzimat Fermanı, dış kamuoyunda farklı tepkiler aldı. Nitekim, İngiliz ve Fransız kamuoyu fermanı olumlu buldu; Avusturya ve Rusya ise, olumsuz ve ihtiyatla karşıladı. Padişahın ve yönetici elitin yetkilerinin bu fermanla sınırlandırıldığını gören Avusturya Başbakanı Prens Metternich, ülkesinde de benzer isteklerle karşılaşabileceği endişesiyle ilân edilen reformları eleştirdi. Rusya ise, iç ve dış siyasette Osmanlı Devleti’ne güç katacağı ve İngiltere’yle Fransa’nın bu ülkedeki etkinliklerini arttıracağı gerekçesiyle yeni kararlara karşı olumsuz bir tavır takındı.