Merkez bankası amacını kendisi belirliyorsa amaç bağımsızlığına sahip olur. Amaç hükümet tarafından belirleniyorsa o merkez bankasının amaç bağımsızlığı olmaz. Amaç bağımsızlığının demokratik açıdan uygun olmadığı ileri sürülmektedir. Araç bağımsızlığı merkez bankalarının amaçlarına ulaşmak için ne tür para ve döviz kuru politikası araçları kullanmak istiyorlarsa onları istedikleri gibi kullanmakta özgür olmaları anlamına gelir. Araç bağımsızlığına sahip bir merkez bankasının hangi aracını ne yönde kullanacağı hakkında karar alırken - mesela politika faizini (kısa vadeli faiz haddini) değiştirmek için - hükümete danışması söz konusu değildir.