Para ve Banka Deneme Sınavı Sorusu #1326057

Avrupa Merkez Bankası'nca (ECB) da kullanılan ve en geniş tanımlı parasal büyüklük olan M3 aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde gösterilmiştir?


M3 = M1 + Vadeli Mevduat + Repo + Para Piyasası Fonları (B Tipi Likit Fonlar) + İhraç Edilen Menkul Kıymetler
M3 = Dolaşımdaki Para + Vadesiz Mevduat + Vadeli Mevduat
M3 = Dolaşımdaki Para + Vadesiz Mevduat + Vadeli Mevduat + Repo + ECB Likit Fonları
M3 = M1 + M2 + Repo + Para Piyasası Likit Fonları + İhraç Edilen Menkul Kıymetler + Zorunlu Karşılıklar
M3 = M1 + M2 + Repo + Para Piyasası Fonları (B Tipi Likit Fonlar) + İhraç Edilen Menkul Kıymetler

Yanıt Açıklaması: ‘Parasal büyüklük’ olarak adlandırılan ekonomideki para miktarına ilişkin çeşitli tanımlar kullanılmaktadır. Bunlardan en ‘dar’ tanımlı parasal büyüklük ‘dolaşımdaki paradır. Dolaşımdaki para, bir merkez bankasının bastığı banknot yani ‘emisyon’ ile genellikle ülkelerin hazinelerinin çıkardıkları madenî paranın toplamından finansal sistemin kasasında olan ve dolayısıyla dolaşmayan banknot ve madenî paraların çıkarılmasıyla bulunur. Finansal sistemdeki kurumların kasasındaki bu paraya kısaca ‘bankaların kasası’ denilmektedir. Dolayısıyla, dolaşımdaki para şöyle tanımlanmaktadır. Dolaşımdaki Para = Dolaşıma Çıkan Banknot + Madenî Para - Bankaların Kasası yada Dolaşımdaki Para = Emisyon + Madenî Para - Bankaların Kasası Çok küçük miktarda olan madenî para bir tarafa bırakıldığında, dolaşımdaki para bir merkez bankasının kendi dışındaki kesimlere olan yükümlülüğünü göstermektedir. Merkez bankasının yükümlülüğü olan dolaşımdaki paraya, bankaların kendi dışındaki kesimlere yükümlülüğü olan vadesiz mevduat eklendiğinde M1 para arzına ulaşılmaktadır: M1 = Dolaşımdaki Para + Vadesiz Mevduat Türkiye’de bankalarda yabancı para cinsinden vadesiz mevduat da tutulabildi ğinden, Türkiye’deki M1 tanımı içinde hem lira cinsinden hem de yabancı para cinsinden vadesiz mevduat vardır. Vadesiz mevduata kıyasla daha az likit olan vadeli mevduat M1’e eklendiğinde ise M2 tanımına ulaşılmaktadır: M2 = M1 + Vadeli Mevduat Türkiye’de vadeli mevduatlar içinde yine hem lira cinsinden hem de yabancı para cinsinden vadeli mevduatlar vardır. Dolaşımdaki para, M1 ve M2 denilince hemen her ülkede anlaşılan yukarıda verilen tanımlardır. Açık ki farklı parasal büyüklükler de tanımlamak mümkündür. Türkiye’de -çok yaygın olmasa da- kullanılan bir başka parasal büyüklük M3’tür: M3 = M2 + Repo + Para Piyasası Fonları (B Tipi Likit Fonlar) + İhraç Edilen Menkul Kıymetler Benzer bir M3 tanımı Avrupa Merkez Bankası’nca (ECB) da kullanılmaktadır. Dikkat edilirse en geniş tanımlı parasal büyüklük M3’tür. Daha sonra büyüklük sırasına göre M2, M1 ve dolaşımdaki para gelmektedir. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
Yorumlar
  • 0 Yorum