Psikoloji Deneme Sınavı Sorusu #1143354

Kimi zaman korelasyondan nedensellik sonucu çıkaramayacağımız örnekler görmek mümkündür. Aşağıdakilerden hangisi buna örnektir?


A değişkeni B’nin sebebidir.

B değişkeni A’nın sebebidir.

A ve B karşılıklı olarak birbirlerine negatif bir korelasyon yaratmaktadır.  

Hem A hem de B’ye sebep olan bir C değişkeni vardır.

A ve B karşılıklı olarak birbirlerine sebep olmaktadırlar.


Yanıt Açıklaması:

Hem A hem de B’ye sebep olan bir C değişkeni vardır. Kimi zaman A ile B
arasında korelasyon gözlemlenmesine rağmen ne A değişkeni B’ye sebep
olmaktadır ne de tam tersi. Bu gibi durumlarda üçüncü bir C değişkeni
hem A’ya hem de B’ye sebep verebilir. Örneğin, bir insanın teninin yanıklığı
ile vücudundaki sinek ısırığı sayısı arasında pozitif bir korelasyon gözlemlenmesi olasıdır. Yanık tenin sinek ısırığına sebep olması ya da sinek ısırığının yanık tene sebep vermesi çok makul açıklamalar değildir. Yanık tenle
sinek ısırığı arasındaki bağlantının sebebi havalar sıcakken sinek sayısının
artması ve aynı zamanda insanların daha çok yanmalarıdır. Yani bu durumda üçüncü bir değişken (hava sıcaklığı) hem sinek sayısının artmasına
hem de yanık tene sebep vermektedir.
Bu son örnekte olduğu gibi, kimi zaman korelasyondan nedensellik sonucu çıkaramayacağımızı görmek kolaydır, çünkü akla daha yatkın başka açıklamalar vardır. Ama kimi korelasyonlar bize makul gelen önermeleri destekler

Yorumlar
  • 0 Yorum