eylemlerimizin psikolojik kökenlerine inip baktığımızda sıklıkla aşağı-
daki üç güdüden birini ya da birkaçını teşhis edebiliriz:
1) Hayatımız üzerinde hâkimiyet sahibi olmak: Bu güdü bizi kendimizi, baş-
kalarını ve hayatın bizimle alakalı kısımlarını en doğru biçimde anlamaya ve bu
bilgiyi kendi lehimize kullanıp hayatta arzuladığımız noktalara gelmemizi sağ-
lamaya sevk eder. Kendimizi yetersiz, aciz, bir şekilde başarısız hissettiğimizde
rahatsız ve mutsuz oluyorsak, bunun sebebi bu güdüdür. Başımıza gelen olayları
anlamlandıramadığımızda, sebeplerini kendimize açıklayamadığımızda tedirgin-
lik hissediyorsak sorumlusu yine bu güdüdür. Hayatımızda hâkimiyet hissinin
eksikliği–bizi doğrudan etkileyen kararlar üzerinde söz hakkımızın, kontrolümü-
zün olmadığı, hayatın pasif bir izleyicisi olduğumuz hissi–ciddi bir kaygı ve stres
kaynağı olduğu gibi sağlığımız için de büyük bir tehdittir.
2) Sevmek, sevilmek, ait olmak: Başkalarıyla yakın ilişkiler içinde olmak, on-
lardan kabul ve kıymet görmek, güvenmek ve güvenilmek en temel psikolojik
ihtiyaçlarımız arasındadır. Bu sebepten, mutluluğumuzu da mutsuzluğumuzu
da belirlemekte başkalarıyla kurduğumuz ilişkilerin etkisi büyüktür. Kendimizi
reddedilmiş, dışlanmış, yalnız hissetmek her zaman acı vericidir. İnsani bağla-
ra duyduğumuz ihtiyaç öylesine büyüktür ki, araştırmalar kronikleşmiş yalnızlık
hissinin fiziksel sağlığı tehdit ettiğini, zengin ilişki ağlarının içinde olmanın ise
ömrü uzattığını göstermektedir.
3) Benliğimizi değerli görmek: Hepimiz kendimiz hakkında iyi hissetmek iste-
riz. İyi, düzgün, sevilesi bir insan olduğumuza, bir anlamda varoluşumuzun “doğ-
ru” olduğuna inanmak elzem bir psikolojik ihtiyaçtır. İltifat aldığımızda anında
mutlu oluyor, eleştirildiğimizde ise anında tadımız kaçıyorsa sebebi budur. Benli-
ğimizi değerli görme ihtiyacımız kendimizle ilintili her şeye yansır. İnanmak ister
ve sıklıkla inanırız ki, kimisiyle birlikte doğduğumuz, kimisini sonradan üzerim