Marx’a göre özgürlük, herhangi bir toplumsal yaşam içerisinde değil, tarihin nihai evresine karşılık gelen komünist toplumda mümkün olacaktır. Komünist toplumdan önceki toplum biçimleri, insanın kendini gerçekleştirmesine uygun olmayan üretim ilişkilerini barındırdıkları için, yabancılaşmanın hüküm sürdüğü toplum biçimleridir. Marx için yabancılaşma, toplumsal yaşam içerisinde ortaya çıkmış olan iş bölümünün bir sonucudur. İş bölümünün ortaya çıkmasıyla, yani toplumun, üretim araçlarına sahip olanlar ve olmayanlar olmak üzere iki sınıfa ayrılmasıyla birlikte insan, çalışma eylemi üzerindeki kontrolünü yitirir. Böylece, insan, kendisi için değil, başkası için çalışır; ne ürettiğini, niçin ürettiğini bilmediği ve ürettiği şeyin sonuçlarını görmediği için kendisini gerçekleştiremez. Marx’a göre insani çalışma bilinçli bir eylemdir. Bu nedenle insanın çalışma yoluyla kendini gerçekleştirebilmesi, yani özgür olabilmesi, onun çalışması üzerinde bilinçli bir kontrole sahip olması durumunda mümkündür. Bunun için, iş bölümünün olmaması, iş bölümünün olmaması için de üretim araçları üzerinde ortak kontrolün olması gerekir. Her ne kadar Marx, insanın, yabancılaşmanın ortadan kalkması durumunda özgür olacağını düşünse de, yabancılaşma kavramına bütünüyle olumsuz bir anlam yüklemez. İnsanı tarihsel bir varlık, tarihi de diyalektik işleyiş mantığına uygun olarak gerçekleşen bir süreç olarak gören Marx, insanın, yabancılaşma deneyiminden geçerek özgür olacağını düşünür. Bu nedenle, Marx’ın komünist toplum kavramlaştırması, iş bölümünün olmadığı ilkel bir topluluk hayatına geri dönüşe gönderme yapmaz. Marx, komünist toplumu, önceki toplum biçimlerinin sırasıyla hayata geçmesinin bir sonucu olarak görür. Marx’a göre özgürlük, insan bilincinin gelişimiyle bağlantılıdır. İlkel topluluk yaşamında insan, özgürlük bilincinden yoksundur. İnsan, özgürlük bilincine, her biri tarihin belirli bir gelişme düzeyine karşılık gelen toplumsal yaşam biçimleri içerisinde ürettiği şeyler yoluyla kendini tanıyarak ulaşacaktır.