Sosyolojiye Giriş Deneme Sınavı Sorusu #1320031

Aşağıdakilerden hangisi Pareto ve Mosca tarafından geliştirilen ve belli bir grubun toplumu yönettiği düşüncesine dayanan siyeset teorisidir?


Marksist-Çatışmacı Yaklaşım

Çoğulcu Yaklaşım

Elit Teorisi

İşlevci Yaklaşım

Pesimist Yaklaşım


Yanıt Açıklaması:

Elit teorisi en genel ifadeyle küçük ve elit bir seçkinler grubunun toplumu yönettiği düşüncesine dayanmaktadır. Wilfredo Pareto ve Gaetano Mosca tarafından geliştirilen bir siyaset teorisidir. Mosca'ya göre bütün toplumlar yönetici ve yönetilen sınıf olmak üzere ikiye ayrılır. Yönetici sınıf azınlıkta, yönetilen sınıf ise çoğunluktadır. Ancak yönetici sınıf üstün yeteneklere sahip, toplum içinde etkinlik kazanan seçkin kişilerden oluşmaktadır. Bu nedenle de yönetici vasfına sahiptirler. Yönetici sınıf kitleleri hükmü altında tutmak için baskı, inandırma, hile ve şiddet kullanabilir. Ancak yönetici sınıfın yönetilen sınıf üzerinde mutlak hakimiyeti söz konusu olamaz. Yönetici sınıftan gelecek itirazlara karşı açık ve buna göre bu itirazlardan ve taleplerden bağımsız da hareket edemez. 

Pareto'nun elit teorisi aslında Mosca'nın yönetici ve yönetilen sınıf kavramsallaştırmasından hareketle ortaya çıkartılmıştır. Buna göre Pareto toplumda insan etkinliklerinin derecelendirildiğini ve en üst düzeyde dereceye sahip olanların da elitler olduğunu ileri sürmektedir. Toplumda da elit olanlar ve elit olmayanlar ayrımı yapmaktadır. Elit sınıfı içinde ise yine ayrı grup bulunmaktadır: Yöneticiler elitler ve yönetici olmayan elitler. Yönetici elit, ''toplumun yönetiminde doğrudan doğruya veya dolaylı olarak önemli rol oynayan, siyasal iktidar üzerinde etki sahibi olan kişilerden meydana gelir''. Yönetici elitler içinde askeri elit, dini elit, işadamları eliti, aydın eliti zaman zaman yönetici elitlerin iktidarına etki etme gücüne sahip olabilirler. Yönetici olmayan elitler ise siyasal iktidar içerisinde yer almayan elitlerdir. 

Wright Mills'in klasik elit teorilerinden farklı bir elit teorilerisi  bulunmaktadır. ''İktidar Seçkinleri''  adlı çalışmasında Mills, iktidar elitlerinin ''stratejik kumanda mevkilerini'' işgal edenlerden oluştuğunu vurgulamaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nin seçkinlerini analiz eden Mills üç ayrı seçkin belirler: siyasal elitler, askeri elitler ve büyük şirket yöneticileri olan elitler. Bu üç elit grubu homojen bir elit grubu oluştururken aynı zamanda iktidarı da paylaşmaktadırlar. Bir sacayağı niteliği bulunan iktidar elitlerinin yöneticileri arasında sıkı bir bağ, dayanışma ve çıkar birliği bulunmaktadır ve dolayısıyla üçü bir arada iktidar üçgenini meydana getirmektedir. Doğru cevap C'dir. 

Yorumlar
  • 0 Yorum