Tek Tanrılı dinlerin insana kendini görmeyi ve tarihi öğreten birer evren modeli olması

Felsefeyi ve dini de içeren insan düşüncesi

İnsanın yaratılışı, yaşadığı ortamın düzenlenişi, bu dünyaya gelişindeki amaçlar

Tarih, insana kendini görmeyi, değerlendirmeyi öğretmesi bakımından, onu kendi
çağına bağnazca ve bilinçsizce bağlanmaktan kurtarır.

Dar anlamıyla insan geçmişinin bilimi, geniş anlamıyla kültürün, türlerin, gökyüzünün ve yeryüzünün araştırılması