Tarih Felsefesi 1 Deneme Sınavı Sorusu #713440

“Umran, İbn Haldûn’un tarih felsefesi açısından değerlendirilmesine olanak tanıyan ilmidir.”

Umran ilmine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?


Bilgi vermeyi amaçlamaz.

Varlık alanı olarak tarihin epistemolojisi sayılır.

Bilgi alanı olarak tarihin ontolojisidir.

İbn Haldûn’un İbn Sînâ’dan esinlendiği ilimdir.

Tarih felsefesinin, hikmet ilimleri arasında sayılmasına katkı sağlamıştır.


Yanıt Açıklaması:

İbn Haldûn’u tarih felsefesi açısından değerlendirmemize olanak tanıyan umran ilmi, sergilediği özellikleriyle günümüzde sosyolojinin, ekonominin, siyaset kuramının, hatta kültürel antropolojinin kapsamına girecek konuları, genel bir çerçeveyle ve tarihteki olayların neden-sonuç ilişkileri biçiminde kavranmasına yardımcı olacağı kadarıyla ele almıştır. Ayrıca bu ilim, bilgi veren bir disiplin olarak tarihin çerçevesini çizmeye, tarih yazıcıları için sağlıklı ve güvenilir bilgileri kayda geçirmeyi sağlayacak bir yöntem belirlemeye de yarayan bir meta-ilimdir. Öyleyse umran ilmi, bir bilgi alanı olarak tarihin epistemolojisi, bir varlık alanı olarak tarihin ontolojisidir.

Bu ilim, insan ve toplumu genelliğinde kavramayı amaçlayan bir ilim olarak, en genel ve en temel olanın kuramıyla ilgilenen felsefe içerisinde temellendirilebilir. Umran ilmi sayesinde hikmet ilimlerinden sayılmayı hak eden tarihin felsefî yönü tam da buradadır. İbn Haldûn’un, ilkelerini oluşturduğunu söylediği bu ilimle, hem “geçmişte olan olayların bütünü”-ya da res gestae, hem de “geçmişte yaşanmış olayların anlatımı”- yani historia rerum gestarum anlamındaki tarihe katkıda bulunduğu ileri sürülebilir.

Yorumlar
  • 0 Yorum