Tarih henüz gerçekleşmemiş olana doğru gitmektedir. Bu yüzden de geleceğe ilişkin ütopik fantaziler kurulmamalıdır.

İnsan ve toplum doğanın ürünüdür ve tarihte de doğa yasaları egemendir.

İlk tarihsel eylem üretim eylemidir yani tarih üretim eylemiyle başlamıştır.

Tarihsel süreci insanın üretim etkinliği, başka bir ifadeyle insan emeği belirler. Bütün tarihsel süreç üretim ilişkilerince belirlenir.

İnsanı belirleyen din, devlet, mantık değil, dini, devleti, mantığı belirleyen insandır.