Doğa biliminde bir olayın nedeni ile başka hangi olayın bu olayın ortaya çıkmasına sebep olduğu kastedilir. Oysa tarihte durum farklıdır. Sözgelişi ‘Brutus Caesar’ı neden bıçakladı’ diye sorduğumuzda, ‘Brutus’u Caesar’ı öldürmeye iten düşünce neydi, Brutus ne düşündü, neden böyle bir karara vardı?’ demek isteriz. Tarihçi için bir olayın nedeni eylemiyle bu olaya neden olan kişinin zihnindeki düşüncedir yani olayın içidir. Başka bir deyişle tarihçi için bir olayın nedeni bu olayın kendisidir.