Tinsellik alanında doğa alanındaki mekanik değişmelerin zorunluluğuna karşıt olarak istence dayalı özgür eylemler vardır. İnsan bu tinsellik ve tarihsellik alanında, “doğanın akışındaki boş ve ıssız tekrarı bilinç yoluyla aşar ve bilincinin tasarımları altında kendi tarihsel gelişimini kurar” (Dilthey 2011: 25). Dilthey tin bilimlerinin konusu için de “işte, tin bilimlerinin konusu, tamamen insani/tarihsel olan bu gerçekliktir” der.