Çalışma alanı ve konusu ne olursa olsun, tarih ve zaman tespiti ve kronolojik hesaplar, tarih araştırmacılarının her zaman karşılaştığı başlıca güçlükler arasında yer alırlar. Ortaçağ İslâm dünyasında kaynak ve vesikalarda umumiyetle hicrî takvim kullanılmıştır. Başlangıç olarak Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicretini esas alan bu takvimin bugün kullanılan takvime çevrilmesi, Ortaçağ tarihçilerinin daima karşılaştığı sıradan sıkıntılar arasında yer alır. Söz konusu çevirme işlemi zaman kaybının yanı sıra kimi zaman hatalara da sebep olabilmektedir. Bu gibi hataları en aza indirebilmek için, araştırmacıların ayrıntılı çevirme kılavuzlarına başvurmaları kaçınılmazdır. Bu konuda Faik Reşit Unat tarafından hazırlanan Hicrî Tarihleri Milâdî Tarihe Çevirme Kılavuzu(Ankara 1940) isimli eser kullanım güçlüğünden dolayı zaman zaman önemli hatalara sebep olabilmektedir. Yücel Dağlı ve Cumhure Üçer tarafından hazırlanan hicrî tarihleri miladî tarihe çevirme kılavuzu, söz konusu hataları mümkün oldukça azaltması açısından son derece faydalıdır: Y. Dağlı - C. Üçer, Tarih Çevirme Kılavuzu, I-V, Ankara 1997. Ortaçağ İslâm dünyasında, Moğol istilâsından sonra zaman zaman kaynak ve vesikalarda On İki Hayvanlı Türk Takvimi’nin kullanıldığı görülmektedir. Bu du-rum araştırmacılar için bazı sıkıntılara sebep olabilmektedir. Böyle durumlardaaraştırmacıların Osman Turan, Seyyid Hasan Takî-zâde, Louis Bazin, Ebu’l-Fazl Ne-be’î ve Charles Melville’in bu konudaki çalışmalarına müracaat etmeleri gerekir: O.Turan, Oniki Hayvanlı Türk Takvimi, Ankara 1941; S. H. Takî-zâde, “Sâl u mâh-ikadîm-i Turkhâ”, Doğumunun 60. Yılı Münasebetiyle Z. V. Togan Armağanı, İs-tanbul 1955, s. 49-38; Pavel Poucha, “Mongolische Miszellen”, CAJ, VII/2, (1962),s. 192-204; Louis Bazin, Les systemes chronologiques dans le monde turc ancien, Ortaçağ İslâm dünyasında kullanılan kronoloji sistemi ve farklı takvim türleripek çok araştırmada incelenmiştir. Bu konuda şu çalışmalara müracaat etmekmümkündür: Seyyid Hasan Takî-zâde, Gâhşomârî der-İrân-i Kadîm, Tahrân1316/1937; Ebu’l-Fazl Nebe’î, Takvîm u takvim nigârî der-târîh, Meşhed 1365/1986;S. H. Taqizadeh, “Various Eras and Calendars used in the Countries of Islam”,BSOAS, X/1, (1939), s. 107-132; E. Cavaignac, Tarihî Kronolojinin Esasları, İlâve-lerle Türkçe tercümesi: Osman Turan, Ankara 1954; Osman Turan, İstanbul’un Fethinden Önce Yazılmış Tarihi Takvimler, Ankara 1984.