Allah, isyankâr kullarını cezalandırdığını söyledikten sonra, gücünü ve
kuvvetini, bu kez kuşlar üzerinden hatırlatmaktadır. Kur’ân-ı Kerîm’in genel
üsluplarından biri, insanı çevreye, evrene, bitkilere, hayvanlara kısacası bütün
mahlûkata bakarak onları gözlemleye, oradan da bu ahengi ve düzeni kuranı
bulmaya teşvik etmesidir. Bu 19. ayetten başka, Nahl 16/79; Nûr 24/41
ayetleri de aynı konuyu anlatmaktadır. Hayvanlar içinde kuşların özellikle
zikredilmesinde, ayrı bir mana vardır. Bilindiği üzere kuşların dışındaki diğer
canlılar, hareketlerini toprağa ve suya bağlı olarak sürdürürler. Kuşların
toprak ve su ile bağlantıları, onlara ihtiyaçları olmakla birlikte, bir yerden bir
yere gitmeyi, genelde uçarak gerçekleştirirler. Bu ise, Kur’ân-ı Kerîm’in
indiği dönemde insanların bilimsel bilgi düzeyi göz önüne alınırsa,
anlaşılması zor bir meseledir. Cenab-ı Allah onun için göklerdeki, yerdeki
düzeni anlattıktan sonra, gökyüzündeki kuşların hareket düzenini de
kendisinin kurduğunu, böyle bir zata boyun eğmek gerektiğini haber
vermektedir. Yerin çekim kuvvetine rağmen kuşlar havada ancak ilahi bir
düzene ve kurala göre hareket edebilirler. O kural ve düzenin sahibine teslim
olunmalıdır. Bu surede Allah kendisinden üç kez Allah, dört kez de Rahmân
olarak bahsetmektedir. Bu kadar hesabın, cezalandırmanın, azabın
zikredildiği bir surede, Rahmân ism-i şerifinin daha çok geçmesi, Onun
merhametine bir işaret olarak kabul edilebilir. Bu ayetten, kuşların havada
kalmalarının kanatlarını açıp kapamayla gerçekleştiği sonucu da çıkarılabilir.
Allah’ın her şeyi görmesi, her şeyi bilmesi demektir. Bu ayeti, 15. ayetle
birlikte düşündüğümüzde, şunu söyleyebiliriz: Allah, yeryüzünü insanların
yaşamalarına uygun olarak yarattığı gibi, gökyüzünü, havayı da kuşların
hareket etmelerine uygun bir tarzda halk etmiştir.