Solunum Sisteminin Enfeksiyonları

1. Rinit: Nezle olarak bilinen tablodur. Viral etkenlerle veya alerjiye bağlı gelişebilir. Viral rinitte hapşurma, hafif bir ateş, yorgunluk, kırgınlık ve seröz (su gibi) bir akıntı vardır. Alerjik rinitte ise özellikle bahar aylarında görülen ve/veya organik tozlara karşı gelişen bir tablodur. Alerji yapan madde ile karşılaşılınca peşpeşe hapşurma ve seröz bir burun akıntısı vardır.

2. Sinuzitis: Başımızı oluşturan kemiklerin içerisinde boşluklar vardır. Dört grupta (maxiller, etmoid, sfenoid, frontal) sağ ve sol olmak üzere ikişer tane yer alan bu boşluklara “sinüs” denir. Bu sinüslerin inflamasyonuna (iltihaplanması) “sinuzitis” denir. Bakteriyel ve viral etkenler söz konusudur. Kişide baş ağrısı, göze yayılan ağrı, hâlsizlik, yüksek ateş, koyu kıvamda burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burun kanaması, geniz akıntısı, ağız kokusu gibi yakınmalar olur.

3. Akut Farenjit ve Tonsillit: Farinksin ve ağız boşluğunda 2 kenarda yer alan tonsillerin (bademcik) inflamasyonuna denir. Bahar ve kış aylarında görülür. Viral veya bakteriyel etkenler söz konusudur. Boğazda yanma, yutma güçlüğü, yutarken ağrı, ağız kokusu, gıcık tarzında öksürük, yüksek ateş görülebilir. Özellikle çocuklarda görülen bakteriyel tonsillitin en önemli komplikasyonu vücutta kalp, böbrek ve eklemleri tutan “romatizmal ateş”e neden olmasıdır.

4. Akut Otitis Media: Kulak, solunum sisteminin bir organı olmamakla birlikte, orta kulakta oluşan sıvının farenkse aktığı “östaki borusu” nedeniyle üst solunum sistemi enfeksiyonlarında, bu kanal tıkandığı için orta kulak iltihabına neden olabilir. Eğer özellikle çocukta üst solunum yolu enfeksiyonu varsa orta kulak da ayrıntılı değerlendirilmelidir.

5. Larenjit ve Akut Laringotrakeabronşit: Larenksin ve ses tellerinin (pilica vocalis) inflamasyonuna “larenjit”, tabloya trakea ve bronşların da eklenmesine “akut laringotrakeabronşit” denir. Nedenleri viral veya bakteriyel olabilir. Genelde başlangıçta viral etkenler çoğunluktadır. İyileşme olmazsa üzerine bakteriler eklenebilir. Boğaz ağrısı, ses kısıklığı, öksürük, hâlsizlik, yorgunluk, yüksek ateş olabilir. Bronşlar işin içerisine girdikçe öksürükle birlikte balgam olabilir.

6. Pnömoni, Bronkopnömoni: Akciğer dokusunun inflamasyonuna pnömoni (zatürre), olaya bronşlarda katılmışsa “bronkopnömoni” denir. Hastalarda yüksek ateş, balgamlı öksürük, hemoptizi (kanlı balgam), göğüs ağrısı, ciddi düzeyde hâlsizlik ve yorgunluk, nefes darlığı, hırıltılı solunum görülebilir. Tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir.

7. Bronşiyolitis: Özellikle çocuklarda görülen küçük bronşlar yani bronşiyollerin inflamasyonudur. Genellikle viral etkenlerle meydana gelir. Çocukta hızlı ve hırıltılı solunum vardır. Ateş yükselebilir. Tedavi edilmezse pnömoniye dönüşebilir.

8. Tüberküloz (Verem): Mycobacterium tuberculosis tarafından oluşturulan, öncelikle akciğerlerde görülen, bununla birlikte kemik, karaciğer, beyin gibi organlarla meninks (beyin zarı), plevra, perikard, periton gibi zarlarda da görülebilen ciddi bir enfeksiyondur. Özellikle yaşam koşullarının kötü olduğu yerlerde yaşayanlarda, zayıflarda, sigara içenlerde, madencilerde ve tozlu işlerde çalışanlarda sıklığı yüksektir. Özellikle son yıllarda HIV/AIDS’in görülmesiyle birlikte bu kişilerde vücut direnci düştüğü için sayılan risk gruplarında olmayanlarda da tüberküloz olguları görülmeye başlamıştır. Kilo kaybı, gece terlemesi, kronik ve balgamlı öksürük, hemoptizi başlıca semptomlarıdır. Tedavisi uzun sürelidir. Etkin tedavi edilemezse basil direnç kazanabilir ve tedavisi imkânsız hâle gelebilir. Ayrıca diğer organ ve dokulara yayılabilir.