Organizmada immun yanıt oluşturabilen ve bunun sonucunda kendilerine karşı özel antikor şekillendirebilen maddelere antijen veya immunojen denir. Genellikle bu maddeler protein, glikoprotein ya da lipoprotein yapısındadırlar. Antijenler, antikorlara epitop veya antijenik belirleyici denilen bir bölgeden bağlanırlar ve her bir antijen sadece kendisiyle reaksiyona girebilecek antikorlar oluştururlar. Buna karşılık belli bir antijene karşı elde edilmiş antikorlar başka antijen(ler)le reaksiyona girebilir ki buna da çapraz reaksiyon denir. Antijenler, vücutta yapılmalarına ve dışarıdan alınmalarına göre iki grupta incelenirler.