İnsanın bilinç yapısında etkili olan değerlerin bazı işlevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

1. Değerler, durum ya da davranışa ilişkin yargıların oluşmasında birer araçtırlar.
2. Toplum üyelerinin dikkatini istenen, yararlı ve önemli görülen kültürel ögeler üzerine yoğunlaştırırlar.
3. İdeal düşünme ve davranmanın sınırlarını belirlerler.
4. Toplumsal rollerin sergilenmesine kılavuzluk ederler.
5. Toplumsal denetim ve baskı işlevini yerine getirirler.
6. Toplumsal dayanışma olanağı sağlarlar.

Değerler toplumsal rollerin şekillendiricisi olabilir ancak tek belirleyicisi olarak nitelemek doğru olmayacaktır.